Ὁ ἅγιος ἀπόστολος Ὀνήσιμος
Ἑορτάζει τὴν ιε΄ (15η) Φεβρουαρίου.
ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ*
Ἥπλωσεν Ὀνήσιμος εἰς θλάσιν σκέλη,
Παύλου σκελῶν δραμόντα γενναίους δρόμους.
Πέμπτῃ Ὀνησίμου σκέλεα θραῦσαν δεκάτῃ τε.
Τοῦτος ὁ ἅγιος ἀπόστολος Ὀνήσιμος ἦταν ὑπηρέτης τοῦ ἀποστόλου Φιλήμονος, ὁ ὁποῖος, κατὰ τὸν Κύρου Θεοδώρητο, καταγόταν ἀπὸ τὶς Κολασσές1, πρὸς τὸν ὁποῖο γράφει χωριστὴ ἐπιστολὴ ὁ μακάριος Παῦλος. Κ’ ἐπειδὴ τοῦτος ὁ Ὀνήσιμος ἔκλεψε χρήματα ἀπ’ τὸν οἶκο τοῦ Φιλήμονος, –ὅπως φαίνεται τοῦτο ἀπ’ τὴν ἐπιστολὴ τοῦ Παύλου πρὸς Φιλήμονα–, ἔφυγε καὶ πῆγε στὴν Ῥώμη καί ’κεῖ ἀφοῦ ἀντάμωσε τὸν ἀπόστολο Παῦλο εὑρισκόμενον στὰ δεσμά, κατηχήθηκε ἀπ’ αὐτὸν τὴν πίστη στὸν Χριστό, βαπτίσθηκε κ’ ἔγινε κι αὐτὸς θαυμάσιος στὴν ἀρετή. Ἐπειδὴ ὅμως ὁ Παῦλος δὲν ἔκρινε δίκαιο νὰ λυπᾶται ὁ Φιλήμων γιὰ τὴν κλοπὴ καὶ τὴν φυγὴ τούτου τοῦ δούλου του Ὀνησίμου, τὸν ἀπέστειλε πίσω στὸν ἀφέντη του Φιλήμονα, μαζὶ μὲ τὴν πρὸς αὐτὸν συστατικὴ καὶ παραθετικὴ ἐπιστολή.
Ὁ δὲ Φιλήμων, ἀφοῦ δέχθηκε τὸν Ὀνήσιμο μαζὶ μὲ τὴν ἐπιστολὴ χάρηκε, καὶ τὸν ἔστειλε πάλι πίσω στὸν Παῦλο ὅπου καὶ ὑπηρετοῦσε. Κι ὅταν ὁ Παῦλος τελείωσε διὰ τοῦ μαρτυρίου, συνελήφθη ὁ θεῖος τοῦτος Ὀνήσιμος καὶ ὁδηγήθηκε στὸν Τέρτυλο, τὸν ἔπαρχο τῆς Ῥώμης· ὁ δὲ ἔπαρχος τὸν ἔστειλε στοὺς Ποτιόλους2 ὡς κατάδικο. Κ’ ἐκεῖ ἐρχόμενος καὶ ὁ Τέρτυλος καὶ βλέποντας τὸν ἀπόστολο νὰ ἐπιμένει στὴν τοῦ Χριστοῦ πίστη, πρῶτα μὲν πρόσταξε καὶ τὸν ἔδειραν δυνατὰ μὲ ραβδιά, ἔπειτα δὲ συνέτριψαν τὰ σκέλη του κι ἔτσι ἄφησε ὁ μακάριος τὴν πρόσκαιρη τούτη ζωὴ καὶ ἀπῆλθε στὴν αἰώνια.
Ταῖς Αὐτοῦ ἁγίαις πρεσβείαις, Χριστὲ ὁ Θεός, ἐλέησον καὶ σῶσον ἡμᾶς. Ἀμήν.
* «Συναξαριστὴς τῶν δώδεκα μηνῶν» τοῦ Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου, τόμ. 3ος, σελ. 267, 268. (Μικρὴ φραστικὴ διασκευή, ὑπὸ ἱερομ. Ν. ἁγιορείτου).
1. Κολασσαὶ ἢ Κολοσσαί, ἦταν ἀρχαία πόλη τῆς Φρυγίας στὴν Μικρὰ Ἀσία.
2. Ποτίολοι, σημαντικὸ ἐμπορικὸ λιμάνι ἐπὶ ρωμαϊκῶν χρόνων στὰ ΝΑ τῆς Ρώμης ποὺ ταυτίζεται γενικὰ σήμερα μὲ τὸ Ποτσουόλι (ἰταλικά: Pozzuoli) πόλη καὶ δῆμος στὴν ἐπαρχία Νάπολης στὴν κεντρικὴ Ἰταλία. Ἱδρύθηκε τὸ 530 π.Χ. ἀπὸ ἀποίκους ἀπ’ τὴν Σάμο οἱ ὁποῖοι τὴν ὀνόμασαν Δικαιαρχία.