Τὸ ἔργο τῆς ἀπολυτρώσεως
Τοῦ μακαριστοῦ
Ἀρχιμ. Ἰωὴλ Γιαννακοπούλου*
«Ἀμὴν ἀμὴν λέγω σοι ὅτι ὃ οἴδαμεν λαλοῦμεν καὶ ὃ ἑωράκαμεν μαρτυροῦμεν, καὶ τὴν μαρτυρίαν ἡμῶν οὐ λαμβάνετε. εἰ τὰ ἐπίγεια εἶπον ὑμῖν καὶ οὐ πιστεύετε, πῶς ἐὰν εἴπω ὑμῖν τὰ ἐπουράνια πιστεύσετε; καὶ οὐδεὶς ἀναβέβηκεν εἰς τὸν οὐρανὸν εἰ μὴ ὁ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καταβάς, ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ὁ ὢν ἐν τῷ οὐρανῷ. καὶ καθὼς Μωϋσῆς ὕψωσε τὸν ὄφιν ἐν τῇ ἐρήμῳ, οὕτως ὑψωθῆναι δεῖ τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς αὐτὸν μὴ ἀπόληται, ἀλλ’ ἔχῃ ζωὴν αἰώνιον. οὕτω γὰρ ἠγάπησεν ὁ Θεὸς τὸν κόσμον, ὥστε τὸν υἱὸν αὐτοῦ τὸν μονογενῆ ἔδωκεν, ἵνα πᾶς ὁ πιστεύων εἰς αὐτὸν μὴ ἀπόληται, ἀλλ’ ἔχῃ ζωὴν αἰώνιον. οὐ γὰρ ἀπέστειλεν ὁ Θεὸς τὸν υἱὸν αὐτοῦ εἰς τὸν κόσμον ἵνα κρίνῃ τὸν κόσμον, ἀλλ’ ἵνα σωθῇ ὁ κόσμος δι’ αὐτοῦ. ὁ πιστεύων εἰς αὐτὸν οὐ κρίνεται, ὁ δὲ μὴ πιστεύων ἤδη κέκριται, ὅτι μὴ πεπίστευκεν εἰς τὸ ὄνομα τοῦ μονογενοῦς υἱοῦ τοῦ Θεοῦ. αὕτη δέ ἐστιν ἡ κρίσις, ὅτι τὸ φῶς ἐλήλυθεν εἰς τὸν κόσμον, καὶ ἠγάπησαν οἱ ἄνθρωποι μᾶλλον τὸ σκότος ἢ τὸ φῶς· ἦν γὰρ πονηρὰ αὐτῶν τὰ ἔργα. πᾶς γὰρ ὁ φαῦλα πράσσων μισεῖ τὸ φῶς καὶ οὐκ ἔρχεται πρὸς τὸ φῶς, ἵνα μὴ ἐλεγχθῇ τὰ ἔργα αὐτοῦ· ὁ δὲ ποιῶν τὴν ἀλήθειαν ἔρχεται πρὸς τὸ φῶς, ἵνα φανερωθῇ αὐτοῦ τὰ ἔργα, ὅτι ἐν Θεῷ ἐστιν εἰργασμένα.»
(Ἰωάν. γ΄ 11-21)
Βλέποντας τὸν Ἐσταυρωμένο Ἰησοῦ, ὅπως οἱ Ἰουδαῖοι τὸν χαλκοῦν ὄφι, θεραπευόμασθε. Ἂς δοῦμε ποιὸς εἶναι ὁ Σταυρὸς τοῦ Κυρίου καὶ ποιὰ ἡ ὠφέλειά μας ἀπὸ Αὐτόν, καὶ ποιὰ τὰ διδάγματα.
Α) Ὁ Σταυρός. Στὸν Σταυρὸ τοῦ Κυρίου βλέπουμε συνενωμένους τὸν Οὐρανό, τὴν γῆ, τὸν ᾍδη. Βλέπουμε τὸν Θεό, τὸν ἄνθρωπο, τὸν Διάβολο. Καὶ συγκεκριμένα: Βλέπουμε τὴν ἀγάπη καὶ δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ ὑπὸ τὴν μορφὴ τῆς θυσίας κατὰ τὸν ἑξῆς τρόπο. Ὁ ἄνθρωπος ἁμάρτησε. Ἔπρεπε νὰ τιμωρηθεῖ. Ὡς τιμωρία ἔπρεπε νὰ εἶναι ἡ ἐσχάτη τῶν ποινῶν, ὁ θάνατος, διότι ἡ ἁμαρτία ἡ πτώση τῶν πρωτοπλάστων ἦταν ὕβρις κατὰ τοῦ Θεοῦ, ἀφοῦ κατὰ τὴν συμβουλὴ τοῦ ὄφεως ἤθελαν νὰ γίνουν ὅμοιοι μὲ τὸν Θεὸ τρώγοντας ἀπ’ τὸν ἀπαγορευμένο καρπό. Ὁ θάνατος τοῦτος ἔπρεπε νὰ εἶναι διπλὸς σωματικὸς καὶ ψυχικός. Κατὰ τὸν σωματικὸ θάνατο θὰ χωριζόταν ἡ ψυχὴ ἀπὸ τὸ σῶμα, καὶ κατὰ τὸν πνευματικὸ ἡ ψυχὴ ἀπὸ τὸν Θεό. Πῶς ὅμως ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ θ’ ἀνεχόταν τέτοιον αἰώνιο χωρισμὸ πνευματικὸ καὶ σωματικὸ τοῦ πλάσματός Του; Ἐὰν πάλι δὲν τιμωροῦσε καθόλου τὸν ἄνθρωπο ποὺ ἔφταιξε ἢ τιμωροῦσε τοὺς Ἀγγέλους ἀντ’ αὐτοῦ, θὰ ἦταν ἀδικία. Ὁ Θεὸς προέβη στὴν θυσία, ὅπου συνδυάζεται ἡ ἀγάπη καὶ ἡ δικαιοσύνη του. Ὁ Χριστὸς ἔγινε ἄνθρωπος, σταυρώθηκε. Διὰ τοῦ σταυρικοῦ θανάτου χωρίσθηκε ἡ ψυχὴ ἀπὸ τὸ σῶμα. Ἰδοὺ ὁ πρῶτος θάνατος, ὁ σωματικός. Ἐπὶ τοῦ Σταυροῦ ὁ Χριστὸς ἐγκαταλείφθηκε, χωρίσθηκε τοῦ Πατρός: «Θεέ μου Θεέ μου ἵνα τί μὲ ἐγκατέλιπες» ἀναφωνεῖ ὁ Χριστὸς ἐπὶ τοῦ Σταυροῦ. Ἰδοὺ ὁ δεύτερος θάνατος, ὁ πνευματικὸς χωρισμὸς ἀνθρώπου καὶ Πατρὸς Θεοῦ, γιὰ νὰ πιεῖ ἡ ἀνθρώπινη φύση τοῦ Χριστοῦ ὅλο τὸ ποτήριο τῶν θλίψεων.
