Ἡ Κυριακὴ τοῦ Τελώνου καὶ τοῦ Φαρισαίου
ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ*
Φαρισαΐζων, ἱεροῦ μακρὰν γίνου·
Χριστὸς γὰρ ἔνδον, ᾧ ταπεινοὶ δεκτέοι.
Εἰς τὸ Τριώδιον
Ὁ δημιουργὸς τῶν ἄνω καὶ τῶν κάτω,
τρισάγιον μὲν ὕμνον ἐκ τῶν ἀγγέλων,
τριῴδιον δὲ καὶ παρ᾿ ἀνθρώπων δέχου.
Σήμερα, σὺν Θεῷ, δηλαδὴ τὴν Κυριακὴ τοῦ Τελώνου καί Φαρισαίου, κάνουμε ἀρχὴ τοῦ Τριωδίου· τὸ ὁποῖο πολλοὶ ἀπ’ τοὺς θεοφόρους Πατέρες μας, ποὺ κατεῖχαν τὴν τέχνη τῆς ἐκκλησιαστικῆς μουσικῆς καὶ ὑμνογραφίας, μ᾿ ἐξαίρετο τρόπο καὶ καθὼς ἔπρεπε, κινούμενοι ἀπ’ τὸ πανάγιο Πνεῦμα ἐμελούργησαν (συνέθεσαν).
Πρῶτος ἀπ᾿ ὅλους ἐπινόησε τὸ Τριώδιο, καὶ τὶς τρεῖς ᾠδές, ὁ μέγας ποιητὴς Κοσμᾶς, στὴν ἁγία καὶ μεγάλη Ἑβδομάδα τῶν Παθῶν τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, κάνοντας τὴν ἀκροστιχίδα τῶν τροπαρίων του, τήν ὀνομασία τῆς κάθε μιᾶς ἡμέρας. Ἀπὸ τοῦτο καὶ οἱ ὑπόλοιποι θεῖοι Πατέρες, καὶ περισσότερο ἀπ’ τοὺς ἄλλους ὁ Θεόδωρος καὶ ὁ Ἰωσὴφ οἱ Στουδῖτες, κατὰ μίμηση ἐκείνου τοῦ θείου Κοσμᾶ, ἔκαμαν κι᾿ αὐτοὶ Τριώδια, στὶς ἄλλες ἕξι ἑβδομάδες τῆς Τεσσαρακοστῆς, τὰ ὁποῖα καὶ παρέδωσαν ἀμέσως στὸ δικό τους Μοναστῆρι, ἤτοι τὴν Μονὴ τοῦ Στουδίου.