Ὁ ἅγιος μεγαλομάρτυς Θεόδωρος ὁ Τύρων
Ἑορτάζει τὴν ιζ΄
(17η) Φεβρουαρίου.
ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ*
Τύρων ὁ δηλῶν ἀρτίλεκτον ὁπλίτην,
Θεῷ πρόσεισιν ἀρτίκαυστος ὁπλίτης.
Ἑβδομάτῃ δεκάτῃ
πυρὶ Τύρωνα φλεγέθουσιν.
Τοῦτος ὁ ἅγιος μάρτυς Θεόδωρος ἦταν κατὰ τοὺς χρόνους Μαξιμιανοῦ καὶ Μαξιμίνου τῶν βασιλέων, ἐν ἔτει σϞζ΄ (297), καταγόμενος ἀπὸ τὴν μητρόπολη Ἀμάσεια (ἡ ὁποία εἶναι πόλη διάσημη τῆς ἐν τῇ Μαύρῃ θαλάσσῃ Καππαδοκίας), ἀπὸ χωριὸ λεγόμενο Χουμιαλῶν. Ὅταν λοιπὸν ὁ ἅγιος τοῦτος συναριθμήθηκε μὲ τὸ στράτευμα τὸ ὀνομαζόμενο τῶν Τυρώνων (τύρων θὰ πεῖ στρατιώτης νεοσύλλεκτος) καὶ βρισκόταν στὸ τάγμα τοῦ πραιποσίτου1 Βρίγκα, τότε, λέγω, ὁμολόγησε ὅτι ὁ Χριστὸς εἶναι Θεὸς ἀληθινὸς καὶ ὅτι τὰ εἴδωλα τῶν Ἑλλήνων εἶναι ἄψυχα ξόανα καὶ ἔργα χειρῶν ἀνθρώπων. Γι’ αὐτὸ παρουσιάσθηκε μπροστὰ στὸν πραιπόσιτο, κι ἐκεῖνος ἔδωκε σ’ αὐτὸν καιρὸ καὶ διορία νὰ συλλογισθεῖ. Τότε ὁ ἅγιος ἔκαμε ἕνα μέγα κατόρθωμα, ἐπειδὴ πῆρε τὸ εἴδωλο τῆς μητέρας τῶν θεῶν Ῥέας, [ὅπως φλυαροῦν (λέγουν) οἱ Ἕλληνες (εἰδωλολάτρες)], καὶ τὸ ἔριξε στὴν φωτιὰ καὶ τὸ κατέκαψε.
Γι’ αὐτὸ κρατήθηκε κι ἀφοῦ ὁμολόγησε ὅτι αὐτὸς κατέκαψε τὸ εἴδωλο πρῶτα μὲν κρεμάσθηκε καὶ ξέεται (γδέρνεται), ἔπειτα βάλθηκε μέσα σὲ ἀναμμένη κάμινο καὶ μέσα σ’ αὐτὴν τελειώθηκε κι ἔλαβε τοῦ μαρτυρίου τὸ στεφάνι. Τελεῖται δὲ ἡ αὐτοῦ σύναξη (μνήμη) στὸν μαρτυρικὸ ναό του, ὁ ὁποῖος βρίσκεται σὲ τόπο λεγόμενο Φωρακίου, κατὰ τὸ Σάββατο τῆς πρώτης ἑβδομάδος τῶν νηστειῶν, ὅταν ἔγινε ἀπὸ αὐτὸν καὶ τὸ θαῦμα τὸ περὶ τῶν κολύβων, διὰ μέσου τοῦ ὁποίου ἐλευθέρωσε τὸν ὀρθόδοξο λαὸ τῶν Χριστιανῶν ἀπὸ τὰ μολυσμένα φαγητὰ τῶν εἰδωλοθύτων.
Ταῖς Αὐτοῦ
ἁγίαις πρεσβείαις, Χριστὲ ὁ Θεός, ἐλέησον καὶ σῶσον ἡμᾶς. Ἀμήν.
* «Συναξαριστὴς τῶν δώδεκα μηνῶν»
τοῦ Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου, τόμ. 3ος, σελ. 275, 276. (Μικρὴ φραστικὴ διασκευή, ὑπὸ ἱερομ. Ν. ἁγιορείτου).
1. πραιπόσιτος: ἀπὸ τὸ λατινικὸ praepositus = ἀρχηγός.