Δίχως
ταπεινοφροσύνη εἶναι ἀδύνατο νὰ σωθοῦμε
Ὁσίου Πέτρου τοῦ Δαμασκηνοῦ*
Δὲν
ξέρω ἂν εἶναι δυνατόν, ἀπὸ τὸν μεγάλο σκοτισμὸ τῶν παθῶν νὰ φτάσει κανεὶς σὲ
τέτοια ἀνοησία, ποὺ νὰ νομίσει ὅτι εἶναι ἴσος μὲ τοὺς Ἀγγέλους, καὶ μάλιστα
μεγαλύτερος, ἀπὸ ἔλλειψη ταπεινοφροσύνης, αὐτὴν ποὺ ἀστόχησε ὁ πρώην ἐωσφόρος
(φωτοφόρος), καὶ χωρὶς ἄλλη ἁμαρτία ἔγινε σκοτάδι.
Λοιπὸν τί μέλλει νὰ πάθει ἐκεῖνος ποὺ δὲν ἔχει
ταπείνωση, ὁ θνητός, τὸ χῶμα, γιὰ νὰ μὴ πῶ ὁ ἁμαρτωλός; Ἴσως ἐπειδὴ εἶναι
τυφλός, δὲν πιστεύει ὅτι εἶναι ἁμαρτωλός.
Εἶναι ὁπωσδήποτε ἀνάγκη –λέει ὁ Χρυσόστομος–
ὁ τέλειος ἄνθρωπος νὰ γίνει ἰσάγγελος, ὅπως λέει ὁ Κύριος, στὴν ἀνάσταση τῶν
νεκρῶν βέβαια, καὶ ὄχι ἀπ’ αὐτὸν τὸν κόσμο· ἀλλ’ οὔτε τότε εἶπε ὅτι θὰ γίνουν ἄγγελοι,
ἀλλὰ ἰσάγγελοι1. Γιατί, λέει, οἱ ἄνθρωποι δὲν θὰ μπορέσουν ν’ ἀλλάξουν
τὴν φύση τους σὲ ἀγγελική, ἀλλὰ θὰ γίνουν ὅπως οἱ ἄγγελοι ἀμετάβλητοι στὸ ἀγαθό, κατὰ χάρη, καὶ ἐλεύθεροι ἀπὸ κάθε ἀνάγκη, καὶ θἄχουν αὐτοπροαίρετη τὴν ἐξουσία κι ἀτελείωτη
τὴν εὐφροσύνη καὶ τὴν ἀγάπη στὸν Θεὸ καὶ ὅσα δὲν εἶδε μάτι ἀνθρώπου κ.λ.π.2.
Ἐδῶ εἶναι ἀδύνατο νὰ γίνει κανεὶς
τέλειος, ἁπλῶς δέχεται μόνο προκαταβολὴ τῶν ὑποσχεμένων ἀγαθῶν.
Ὅπως
ὅσοι δὲν ἔχουν θεϊκὰ χαρίσματα ὀφείλουν νὰ ταπεινωθοῦν ὡς φτωχοί, τὸ ἴδιο ὀφείλουν κ’ ἐκεῖνοι ποὺ τὰ ἔχουν,
γιατὶ τὰ ἔλαβαν ἀπὸ τὸν Θεό, γιὰ νὰ μὴ
καταδικαστοῦν γιὰ ἀγνωμοσύνη. Καὶ ὅπως οἱ πλούσιοι ὀφείλουν νὰ εὐγνωμονοῦν
τὸν Θεὸ γιὰ τὰ καλὰ ποὺ τοὺς ἔδωσε, ἔτσι καὶ οἱ πλούσιοι σὲ ἀρετὲς ὀφείλουν νὰ
εὐχαριστοῦν πολὺ περισσότερο.