Κυριακή 17 Δεκεμβρίου 2023

Ἡ Κυριακὴ τῶν ἁγίων Προπατόρων




Ἡ Κυριακὴ τῶν ἁγίων Προπατόρων

Ἑορτάζεται τὴν Κυριακὴ μεταξὺ ια΄ (11ης) καὶ ιζ΄ (17ης) Δεκεμβρίου.


ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ*


Δέξασθε χαρὰν οἱ πάλαι Προπάτορες,

Βλέποντες ἐγγίζοντα Χριστὸν Μεσσίαν.

Γήθεο, Ἀβραάμ, ὅτι πρόπαππος Χριστοῦ ἐδείχθης.


 

   Οἱ ὑποθέσεις τοῦ μακαρίου Ἀβραὰμ εἶναι γνωστὲς καὶ στοὺς σοφοὺς καὶ στοὺς ἰδιῶτες (ἀμαθεῖς ἢ ὀλιγομαθεῖς) Χριστιανούς, καθότι τὸ βιβλίο τῆς Γενέσεως, τὸ ὁποῖο συνέγραψε ὁ προφήτης Μωϋσῆς καὶ περιέχει τὶς ὑποθέσεις αὐτές, διαβάζεται εἰς ἐπήκοον πάντων τῶν Χριστιανῶν στὴν Ἐκκλησία, κατὰ τὶς νηστίσιμες ἡμέρες τῆς ἁγίας καὶ μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Ἔτσι λοιπόν, ἀπ’ τὸ βιβλίο ἐκεῖνο μαθαίνουμε ὅλοι ὅτι ὁ προπάτοράς μας Ἀβραὰμ καταγόταν ἀπὸ τὴν χώρα τῶν Χαλδαίων καὶ ἦταν ἐθνικός, διότι οἱ Χαλδαῖοι ἦταν ἔθνος πρὸ τῶν Ἰουδαίων, καὶ ὅτι εἶχε πατέρα εἰδωλολάτρη, τὸν Θάρρα. Πλὴν ὅμως, ἂν καὶ καταγόταν ἀπ’ ἕναν τέτοιο εἰδωλολάτρη, δὲν ἐμποδίσθη ἐξ αὐτοῦ καθόλου ἀπ’ τὸ νὰ γνωρίσει τὸν ἀληθινὸ Θεό, ἀλλὰ μάλιστα –ἂν πρέπει νὰ ποῦμε κι ἕνα λόγο παράδοξο–, ἀπ’ αὐτὴ τὴν εἰδωλολατρεία ὁδηγήθηκε στὸ νὰ καταλάβει τὸν ἀληθινὸ Θεό.

   Ἀφοῦ δηλαδὴ κατενόησε ὁ ἀοίδιμος ὅτι κανένα κτίσμα δὲν εἶναι Θεὸς κι ἑπομένως ὅτι δὲν πρέπει νὰ προσκυνεῖται ὡς Θεός, καὶ ἀναλογιζόμενος τὴν εὐταξία τῶν ὄντων, ἐκ τῶν ὁρωμένων τούτων ποιημάτων (δημιουργημάτων) γνώρισε τὸν ἀόρατο Ποιητή τους κι ἀφοῦ Τὸν γνώρισε Τὸν προσκύνησε ὡς Θεὸ ποὺ κρατᾶ καὶ κυβερνᾶ ὅλα τὰ κτίσματα καὶ ὡς Ἐκεῖνον ποὺ διόρισε σ’ αὐτὰ τούτη τὴν εὐαρμοστία καὶ τάξη ποὺ φαίνεται.

   Τοῦτος λοιπόν, ἀφοῦ προστάχθηκε ἀπ’ τὸν Θεὸ ν’ ἀφήσει τὴν πατρίδα καὶ συγγένειά του καὶ νὰ πάει στὴν γῆ Χαναὰν (ποὺ εἶναι ἡ Παλαιστίνη καὶ τὰ Ἱεροσόλυμα), παρευθὺς ὑπάκουσε χωρὶς δισταγμό, γιὰ τὴν πολλὴ πίστη ποὺ εἶχε πρὸς τὸν Θεό. Γι’ αὐτό, καὶ μισθὸ τῆς πίστεώς του λαμβάνει τὸ νὰ γεννήσει στὸ βαθὺ γῆράς του τὸν Ἰσαὰκ καὶ νὰ γίνει πατέρας πολλῶν ἐθνῶν. Διότι ἀπ’ τὸν Ἀβραὰμ γεννήθηκε ὁ Ἰσαὰκ καὶ ἀπ’ τὸν Ἰσαὰκ ὁ Ἰακὼβ καὶ ἀπ’ τὸν Ἰακὼβ ὁ Ἰούδας (ἀπὸ τὴν φυλὴ τοῦ ὁποίου γεννήθηκε ὁ Χριστὸς) καὶ οἱ ὑπόλοιποι ἀδελφοί του πατριάρχες.

   Διὰ τοῦτο λοιπὸν οἱ Θεοφόροι Πατέρες μας καὶ διδάσκαλοι κάμουν σήμερα μνήμη τοῦ θείου Ἀβραάμ, ἐπειδὴ ἔγινε προπάτωρ τοῦ Χριστοῦ· καὶ τοῦτο παρέδωκαν νὰ κάμουμε καί ’μεῖς, ὄχι μακρυὰ καὶ σὲ διάστημα πολλῶν ἡμερῶν, ἀλλὰ καθὼς πλησιάζει ἡ κατὰ σάρκα γέννηση τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Τοῦτο κάνοντες ὄχι ἁπλῶς κι ὡς ἔτυχε, ἀλλὰ κατὰ θείαν ἔμπνευση τοῦ ἁγίου Πνεύματος. Ἐπειδὴ δηλαδὴ ὁ ὑπεράγαθος καὶ φιλάνθρωπος Υἱὸς τοῦ Θεοῦ καταδέχθηκε νὰ κάμει τὸν πατριάρχη Ἀβραὰμ καὶ τοὺς ἀπογόνους ἐκείνου προπάτορές Του, κατὰ τὸ ἀνθρώπινο, τούτου χάριν οἱ θειότατοι Πατέρες ἔκριναν δίκαιο νὰ ἑορτάζουμε τὴν μνήμη του καὶ τῶν λοιπῶν, ὡς Προπατόρων, ὄχι μακρυὰ ἀπὸ τὴν κατὰ σάρκα γέννηση τοῦ Κυρίου.


Ταῖς τῶν σῶν Ἁγίων πρεσβείαις, Χριστὲ ὁ Θεός, ἐλέησον καὶ σῶσον ἡμᾶς. Ἀμήν.


* «Συναξαριστὴς τῶν δώδεκα μηνῶν» τοῦ Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου, τόμ. 2ος, σελ. 309, 310. (Μικρὴ φραστικὴ διασκευή, ὑπὸ ἱερομ. Ν. ἁγιορείτου).