Ὁ Χριστὸς ὡς ἀρχηγὸς καὶ οἱ κοσμικὲς ὀργανώσεις

Ὁ Χριστὸς ὡς ἀρχηγὸς καὶ οἱ κοσμικὲς ὀργανώσεις

 

Τοῦ μακαριστοῦ

Ἀρχιμ. Ἰωὴλ Γιαννακοπούλου*

 

«Τῇ ἐπαύριον ἠθέλησεν ὁ Ἰησοῦς ἐξελθεῖν εἰς τὴν Γαλιλαίαν· καὶ εὑρίσκει Φίλιππον καὶ λέγει αὐτῷ· ἀκολούθει μοι. Ἦν δὲ ὁ Φίλιππος ἀπὸ Βηθσαϊδά, ἐκ τῆς πόλεως Ἀνδρέου καὶ Πέτρου. Εὑρίσκει Φίλιππος τὸν Ναθαναὴλ καὶ λέγει αὐτῷ· ὃν ἔγραψε Μωϋσῆς ἐν τῷ νόμῳ καὶ οἱ προφῆται, εὑρήκαμεν, Ἰησοῦν τὸν υἱὸν τοῦ Ἰωσὴφ τὸν ἀπὸ Ναζαρέτ. Καὶ εἶπεν αὐτῷ Ναθαναήλ· ἐκ Ναζαρὲτ δύναταί τι ἀγαθὸν εἶναι; Λέγει αὐτῷ Φίλιππος· ἔρχου καὶ ἴδε. Εἶδεν ὁ Ἰησοῦς τὸν Ναθαναὴλ ἐρχόμενον πρὸς αὐτὸν καὶ λέγει περὶ αὐτοῦ· ἴδε ἀληθῶς Ἰσραηλίτης, ἐν ᾧ δόλος οὐκ ἔστι. Λέγει αὐτῷ Ναθαναήλ· πόθεν με γινώσκεις; Ἀπεκρίθη Ἰησοῦς καὶ εἶπεν αὐτῷ· πρὸ τοῦ σε Φίλιππον φωνῆσαι, ὄντα ὑπὸ τὴν συκῆν εἶδόν σε. Ἀπεκρίθη Ναθαναὴλ καὶ λέγει αὐτῷ· ῥαββί, σὺ εἶ ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ, σὺ εἶ ὁ βασιλεὺς τοῦ Ἰσραήλ. Ἀπεκρίθη Ἰησοῦς καὶ εἶπεν αὐτῷ· ὅτι εἶπόν σοι, εἶδόν σε ὑποκάτω τῆς συκῆς, πιστεύεις; μείζω τούτων ὄψει. Καὶ λέγει αὐτῷ· ἀμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἀπ’ ἄρτι ὄψεσθε τὸν οὐρανὸν ἀνεῳγότα, καὶ τοὺς ἀγγέλους τοῦ Θεοῦ ἀναβαίνοντας καὶ καταβαίνοντας ἐπὶ τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου.»

 (Ἰωάν. α΄ 44-52)

 

   «Ἔρχου καὶ ἴδε» λέγει ὁ Φίλιππος στὸν Ναθαναήλ. Ὁ ἄνθρωπος ποὺ εἶναι κοινωνικὸς καὶ ὄχι θηρίο τῆς Ζούγκλας ἔχει ἀνάγκη κοινωνικῆς ὀργανώσεως. Ὁ Χριστὸς στὴν παροῦσα περικοπὴ ἀρχίζει νὰ ὀργανώνει τοὺς ἀνθρώπους Του. Ὀργανώσεις ὑπάρχουν καὶ θὰ ὑπάρχουν πάντοτε. Καλὸ εἶναι νὰ δοῦμε πῶς ὀργανώνει ὁ Χριστός, πῶς γίνονται κάποιες ὀργανώσεις καὶ ἀπὸ τὴν σύγκριση θὰ δοῦμε τὰ σχετικὰ μὲ μᾶς.

 

   Α΄) Ὁ Χριστὸς ὀργανώνει: Ὁ Κύριος βρίσκεται στὸν Ἰορδάνη καὶ προτίθεται νὰ μεταβεῖ στὴν Γαλιλαία. Πρὶν τὴν ἀναχώρησή του συναντᾶ τὸν Φίλιππο. «Λέγει αὐτῷ ἀκολούθει μοι». Δὲν κρύβεται ὁ Χριστὸς ὡς ἀρχηγὸς τῆς ὀργανώσεως. Ἐμφανίζεται προσωπικῶς. Ἀναλαμβάνει ὁ ἴδιος τὴν εὐθύνη τοῦ ἔργου Του. Ὁ Φίλιππος γενόμενος ὀπαδὸς προπαγανδίζει. Πῶς; Βρίσκει τὸν φίλο καὶ συμπατριώτη του Ναθαναὴλ καὶ τοῦ λέγει: Βρήκαμε τὸν Μεσσία τὸν υἱὸ τοῦ Ἰωσὴφ ἀπὸ τὴν Ναζαρέτ. Οἱ γονεῖς καὶ ἡ πολίχνη τῆς καταγωγῆς ἦσαν ἄσημοι. Δὲν ἀποκρύπτονται· ὁ Ναθαναὴλ εἶναι προκατειλημμένος, ἰδίως γιὰ τὴν ἄσημη πολίχνη καὶ ρωτάει: «ἐκ Ναζαρὲτ δύναταί τι ἀγαθὸν εἶναι;». Μέχρις ἐδῶ οὐδεμία μάσκα βλέπουμε στὸν Ἀρχηγό, τὸν ὀπαδὸ καὶ τὸν προσηλυτιζόμενο. Καὶ οἱ τρεῖς εἶναι φωτεινοί, ὁ καθένας μὲ τὸν τρόπο του. Ὁ ἀρχηγὸς ἐμφανιζόμενος προσωπικῶς, ὁ ὀπαδός του ὁ Φίλιππος λέγοντας τὴν ἀσημότητα τοῦ Ἀρχηγοῦ καὶ ὁ προσηλυτιζόμενος προβάλλοντας τὴν ἀπορία του.

   Μετὰ τὸ φῶς πολύτιμη εἶναι ἡ ἐλευθερία. Ὁ Φίλιππος ἀπαντῶντας στὸν Ναθαναὴλ καὶ διορθώνοντας τὴν προκατάληψή του δὲν προβάλλει βία, ἀπειλὴ «Πήγαινε καὶ σώπα», ἀλλὰ «Ἔρχου καὶ ἴδε», ἐλευθερία καὶ φῶς! Δὲν κρύβει τὸν Ἀρχηγό, ὁδηγεῖ στὸν Ἀρχηγό. Μεταβαίνει ὁ Ναθαναὴλ στὸν Ἰησοῦ. Ὁ Κύριος θέλοντας νὰ βεβαιώσει, ὅτι ἡ ἀντίρρηση τοῦ Ναθαναὴλ δὲν ἦταν ἀπὸ δόλια πρόθεση λέγει: «Ἴδε ἀληθῶς Ἰσραηλίτης, ἐν ᾧ δόλος οὐκ ἔστι». Ὁ Χριστὸς, ἡ Ἀλήθεια δὲν κολακεύει. Ὁ Ναθαναήλ, ὅπως δὲν πείσθηκε εὔκολα ἀπὸ τὴν φιλικὴ σύσταση τοῦ Φιλίππου, δὲν κολακεύεται οὔτε ἀπὸ τὴν Ἀλήθεια τοῦ Χριστοῦ, ἂν δὲν πεισθεῖ. Καὶ «πόθεν μὲ γινώσκεις;» λέγει ὁ Ναθαναήλ. Ὁ Χριστὸς δίδει τὸ τελικὸ κτύπημα. «Πρὸ τοῦ σε Φίλιππον φωνῆσαι, ὄντα ὑπὸ τὴν συκῆν εἶδόν σε». Σὲ εἶδα ἐνῶ βρισκόσουν σὲ ἀπόσταση τέτοια, ὥστε οὔτε μ’ ἔβλεπες οὔτε μποροῦσες νὰ μὲ δεῖς. Τότε ξεσπᾶ ὁ Ναθαναήλ: «Ραββί, σὺ εἶ ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ, σὺ εἶ ὁ βασιλεὺς τοῦ Ἰσραήλ». Ὁ Κύριος ἀμείβοντας ἀλλὰ καὶ συμπληρώνοντας τούτη τὴν πίστη λέγει: «Πιστεύεις τοῦτο; Μείζω τούτων ὄψει». Ἑπομένως ἡ ὀργάνωση τοῦ Χριστοῦ ἔχει φῶς, ἐλευθερία, ἄνοιγμα οὐρανοῦ καὶ γῆς. Ἔναντι αὐτῶν ἔχουμε τὶς κοσμικὲς καὶ ἐγκληματικὲς ὀργανώσεις.

 

 

  Β΄) Ἐγκληματικὲς ὀργανώσεις. Αὐτὲς εἶναι σκοτάδι, βία, Ἅδης. Οἱ ἐγκληματικὲς ὀργανώσεις δὲν σοῦ λέγουν τὸν ἀρχηγό τους. Δὲν ἐμφανίζεται προσωπικῶς ὁ ἀρχηγός τους. Τὸ παράδειγμά τους μιμοῦνται οἱ ὑπαρχηγοί. Σκεπάζονται ἀνωνύμως ἢ ψευδωνύμως. Αἰσθάνονται ὅτι τὸ χωριό τους, ἡ οἰκογένειά τους ἡ κοινωνική τους θέση εἶναι ἄσημα. Γι’ αὐτὸ περιβάλλονται διάφορα ὀνόματα ἡρώων τῆς Ἐπαναστάσεως: Νικηταρᾶς, Ἀνδροῦτσος, Παλαιῶν Πατρῶν Γερμανός, Παπαφλέσσας. Βάνουν μάσκες, γίνονται μασκαράδες, ἔχουν παντοτεινὲς ἀποκρηές! Καὶ μιὰ μικρὴ λεπτομέρεια. Μάσκες φέρονται κατὰ τέτοιο τρόπο, ὥστε ἐσωτερικῶς τὸ θηρίο καὶ ἐξωτερικῶς προσωπεῖο ἀνθρώπινο. Μέσα στὸ σκοτάδι ἔχουν καὶ τὴν βία. Ὄχι «ἔρχου καὶ ἴδε» ἀλλὰ «πήγαινε καὶ σώπα». Τὸ πιστόλι, ἡ βία εἶναι τὰ μόνα μέσα. Σοῦ ἀπαγορεύει νὰ σκέπτεσαι ἐλεύθερα. Γίνεσαι τυφλὸ ὄργανο τῆς Α ἢ Β Γκεστάπω.

   Γιὰ νὰ σὲ ἔχει περισσότερο δοῦλο σὲ χαϊδεύει τόσο πολὺ μὲ τὰ λόγια καὶ τοὺς ἐπαίνους, ὥστε τὸ χάϊδεμα γίνεται γαργατίλισμα στὰ εὐπαθέστερα σημεῖα. Σὺ ὁ χασάπης πρέπει νὰ γίνεις στρατηγός, διότι οὐδεμία διαφορὰ χασάπη καὶ στρατηγοῦ, χασαπείου καὶ στρατηγείου. Σὺ ὁ καροτσέρης ὑπουργὸς τῆς συγκοινωνίας, διότι οὐδεμία διαφορὰ κάρου καὶ κρότου ζώου καὶ ἀνθρώπου. Σὺ ὁ κλητήρας Ἐφέτης!

   Καὶ τὸ ἀποτέλεσμα; Οἱ μάσκες φέρουν τοὺς μασκαράδες, οἱ μασκαράδες τὰ μασκαρλίκια. Ἀντὶ τῆς Οὐράνιας κλίμακας, ὅπου ἀνεβοκατεβαίνουν ἀπὸ γῆς μέχρι οὐρανοῦ οἱ Ἄγγελοι στὸν Ἰησοῦ, εἶναι ἡ σκάλα τοῦ κακοῦ, ἡ ὁποία ἀρχίζει ἀπὸ τὴν γῆ καὶ φθάνει στὸν Ἅδη. Ἀποκρηὲς τραγικές! Ἡ γῆ γέμισε ἀπὸ πτώματα καὶ ὁ Ἅδης ἀπὸ ψυχὲς διὰ τῶν ἐγκληματικῶν ὀργανώσεων. Ἰδοὺ τὸ σκοτάδι, ἰδοὺ καὶ τὸ φῶς. Ἀπὸ τὴν σύγκριση αὐτὴ ἰδοὺ θαυμάσιο φῶς, ἐλευθερία, οὐράνια καὶ τὰ δύο· καὶ σκοτάδι, βία, καταχθόνια.

 

   Γ΄) Ποιά σχέση ἔχουν αὐτὰ μὲ μᾶς; Εἶσθε Φίλιπποι; Πολλοὶ συγγενεῖς σας, γνωστοί σας εἶναι Ναθαναήλ. Σεῖς οἱ Φίλιπποι, ποὺ εἴδατε τὸ φῶς τοῦ Χριστοῦ σήμερα, χθές, πέρυσι, εἶσθε ὑπεύθυνοι ἀπέναντι τοῦ Φωτός. Ὅσο περισσότερο χρόνο εἴδατε τὸ φῶς, ὅσο περισσότερο θαυμάσατε τὴν φωτεινότητα τῶν σκέψεων, τόσο περισσότερο εἶσθε ὑπεύθυνοι νὰ μεταδώσετε τὸ Φῶς στοὺς Ναθαναήλ. Ἰωάννη φίλε, Δημήτριε ξάδελφε, φίλη Μαρία κ.λ.π. βρήκαμε τὸ Φῶς. Θὰ ἀκούσετε ἀντιρρήσεις. Παππάδες! Ἐκκλησίες, ἁγιαστοῦρες, ἀρχαιολογία, μοῦχλες! Ἡ ἀπάντησή σας «Ἔρχου καὶ ἴδε». Ἔλα μιὰ φορὰ καὶ μὴ ἔρχεσαι ἄλλη φορά. Ἔλα νὰ δεῖς. Θὰ δῶ; Τί; Τὸ Φῶς! Θὰ δεῖς καὶ θὰ βρεῖς τὸν ἑαυτό σου καὶ τὸν Θεό σου. Τόσο πολὺ τὸ μάτι σου θὰ ἁπλώσει, ὥστε θὰ δεῖ τὸ ἐγγύτατο καὶ ἀπώτατο πάντων, τὸν ἑαυτό σου καὶ τὸν Θεό σου, ὅπως καὶ ὁ Ναθαναήλ. Ἀφοῦ θὰ δεῖς τὸ ἐγγύτατο καὶ ἀπώτατο πάντων, θὰ δεῖς καὶ ὅσα στέκονται μεταξὺ αὐτῶν. Βεβαιότατα! Θὰ βρεῖς τὸν χαμένο καὶ χαϋλωμένο ἀπὸ τὶς μαγεῖες τοῦ κόσμου ἑαυτό σου. Σὲ κάθε κήρυγμα θὰ σοῦ δίδεται ἕνα μυστικὸ καὶ μαγικὸ κλειδί, διὰ τοῦ ὁποίου θ’ ἀνοίγεις τὰ ὑπόγεια τοῦ ἑαυτοῦ σου καὶ τ’ ἀνώγεια τοῦ Οὐρανοῦ. Σήμερα θ’ ἀκούσεις περὶ θυμοῦ, ἀμέσως θὰ ἀνοίξεις τὸ κατώγειο τῆς ψυχῆς σου, ὅπου ἔχεις τὰ σκυλιά, τοὺς θυμοὺς καὶ θὰ ἐξέλθουν ἀπὸ κεῖ. Ταυτόχρονα ἕνα κομμάτι ἀπὸ τὸ οὐράνιο Φῶς, ἠρεμία θὰ φωτίσει τὸ κενωθὲν δωμάτιο τῆς ψυχῆς σου. Αὔριο θ’ ἀκούσεις περὶ σαρκικῶν ἁμαρτημάτων. Δεύτερο μυστικὸ κλειδί, διὰ τοῦ ὁποίου θ’ ἀνοίξεις τὸ κατώγειο τῆς ψυχῆς σου, ὅπου εἶναι οἱ χοῖροι τῶν σαρκικῶν μολυσμάτων καὶ θὰ ἐξέλθουν. Ταυτόχρονα φῶς οὐράνιο αἰδημοσύνης θὰ φωτίζει τὴν ψυχή σου καὶ θὰ διανθίζει τὸ μάγουλό σου. Κατόπιν θ’ ἀκούσεις περὶ ταπεινοφροσύνης. Ἄλλο μαγικὸ κλειδί, διὰ τοῦ ὁποίου θὰ ἐξέλθουν τὰ παγώνια ἀπὸ μέσα σου τῆς ὑπερηφάνειας σου καὶ φῶς ταπεινοφροσύνης θὰ ἔλθει γλυκύτερο τοῦ ἐγωϊσμοῦ! Θ’ ἀκούσεις περὶ μεμψιμοιρῶν, παρεξηγήσεων, βαρυγκόμιας κ.λ.π. Θὰ σοῦ δοθεῖ ἄλλο μυστικὸ κλειδὶ ποὺ θ’ ἀνοίξεις συρτάρια τῆς ψυχῆς σου καὶ ἀπὸ κεῖ θὰ ἐξέλθουν ζουζούνια τῶν λογισμῶν σου, ταυτόχρονα δὲ φῶς σὰν βροχὴ ὑπὸ τὴν μορφὴ ἡλιακῶν ἀκτίνων θὰ φωτίσει τὸ βάθος σου καὶ θὰ δεῖς τὸν ἑαυτό σου. Ἰδοὺ τὸ φῶς!

   Ἀλλὰ καὶ Ἐλευθερία: Ὁ Ναθαναὴλ φέρει ἐλεύθερα ἀντιρρήσεις στὸν Φίλιππο καὶ τὸν Χριστό. Δεχόμασθε ἀντιρρήσεις εἰλικρινεῖς, ἄδολες. Παρακαλοῦμε νὰ μᾶς τὶς ποῦν. Εἶναι ἡ τροφή μας. Ἡ Ἐκκλησία μας ἔχει Μυστήρια τίποτε ὅμως μυστικό. Πιστεύουμε, ὅτι ὁ ἄρτος καὶ ὁ οἶνος γίνεται διὰ τῆς εὐλογίας τοῦ ἱερέα σῶμα καὶ αἷμα Χριστοῦ. Μέγα Μυστήριο! Τίποτε μυστικό... Ἀλλοίμονό σου ἂν προδώσεις, ἀποκαλύψεις τὰ μυστικὰ τῆς ὀργανώσεως τῆς ἐγκληματικῆς. Εὖγε σου, ἂν κατὰ Χριστὸν κηρύξεις τὰ Μυστήριά Του. Ἡ Χριστιανικὴ ἐλευθερία ὡς φωτεινή, στερεῖται κολακείας. Εἶσαι ἀνίκανος στρατηγός; Τὸ Φῶς τοῦτο θὰ σοῦ πεῖ. Δὲν κάνεις οὔτε γιὰ σκιτζῆς. Εἶσαι ἄδικος δικαστής; Δὲν κάνεις οὔτε γιὰ κλητήρας. Ὄχι μόνο τὰ ξένα δὲν εἶναι δικά σου, ἀλλὰ τὰ δικά σου εἶναι ξένα καὶ σὺ ὁ ἴδιος δὲν ἀνήκεις στὸν ἑαυτό σου. Τέτοια ἡ Ἐλευθερία, ὥστε ν’ ἀντέχει στὸ φῶς «ἔρχου καὶ ἴδε». Ἰδοὺ ἡ Ἐλευθερία καὶ τὸ Φῶς. Φῶς ἐλεύθερο καὶ ἐλευθερία φωτεινή. Καὶ τὸ ἀποτέλεσμα. Οὐρανὸς καὶ γῆ θὰ γίνουν ἕνα.

 

   Χαρακτηριστικὸ παράδειγμα ἀφοσιώσεως σὲ ἀρχηγὸ εἶναι τὸ ἑξῆς: Ὁ Χαλίφης Ρασσὶδ θανατώνει τὸν ἐνάρετο Βεζύρη του Βερμερκῆ καὶ ἀπαγόρευσε ἐπὶ ποινῇ θανάτου νὰ γίνει εὔφημος λόγος περὶ τοῦ ἀποθανόντος. Κάποιος γέρος Ἄραβας ὅμως, ποὺ εἶχε εὐεργετηθεῖ ἀπὸ τὸν Βεζύρη, ἐξακολουθοῦσε νὰ ἐπαινεῖ τὸν ἀποθανόντα. Καλεῖται ὑπὸ τοῦ Χαλίφη σὲ ἀπολογία. Ὁ γέροντας ἀπαντᾶ: «Θὰ ἤμουν τέρας ἀχαριστίας, ἂν δὲν ἤμουν εὐγνώμων στὸν εὐεργέτη μου». Κατάπληκτος ὁ Χαλίφης ἀντὶ νὰ τὸν φονεύσει σκέπτεται νὰ τὸν κάμει δικὸν του ἀφοσιωμένον, διότι ὡς τέτοιος θὰ ἦταν σὲ αὐτὸν πολύτιμος. Γιὰ τοῦτον τὸν λόγο τοῦ δίδει λαμπρὸ σκῆπτρο μὲ πολύτιμους λίθους. «Τὸ λαμβάνω, εἶπε ὁ γέροντας ἄραβας, ἀλλὰ καὶ αὐτὸ μοῦ τὸ δίδετε ὡς ἀμοιβὴ γιὰ τὴν ἀφοσίωσή μου πρὸς τὸν εὐεργέτη μου, ἑπομένως προέρχεται ἀπὸ τὸν Βερμερκῆ».

   Πόση ἀφοσίωση πρέπει νὰ ἔχουμ’ ἐμεῖς στὸν Χριστό, ὁ ὁποῖος μᾶς χάρισε ἀπείρως περισσότερα, ἀπὸ ὅσα ὁ Βερμερκῆς στὸν γέροντα ἄραβα. Ἂς ἀκολουθήσουμε λοιπὸν τὸν Χριστὸ τὸν Ἀρχηγό μας!

 

* Ἀπὸ τὸ βιβλίο: «Η ΖΩΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ», δεύτερος τόμος, Καλάμαι 1952, σελ. 62-65. (Οἱ μικρὲς φραστικὲς παρεμβάσεις καὶ τὰ ἔντονα στοιχεῖα, ὑπὸ ἱερομ. Ν.)