Πέμπτη 13 Απριλίου 2023

«Ἀληθῶς Θεοῦ Υἱὸς ἦν οὗτος…»




«Ἀληθῶς Θεοῦ Υἱὸς ἦν οὗτος…»



   Ποιός θά μποροῦσε νά πιστέψει ὅτι ἦταν Θεός ἕνας κατάδικος ἐσταυρωμένος; Ἦταν πολύ φυσικό νά χαρακτηρισθεῖ γελοῖο τό κήρυγμα τῶν Ἀποστόλων, πού καλοῦσε τούς λαούς νά πιστέψουν ὡς Θεό, ἕνα πού κατεδίκασαν καί σταύρωσαν ὡς τόν χειρότερο κακοῦργο. Οἱ Ἰουδαῖοι ἦταν συνηθισμένοι νά πιστεύουν τόν παντοδύναμο Θεό τόν Κύριο τοῦ οὐρανοῦ καί τῆς γῆς, πού ἄπειρα θαύματα τῆς παντοδυναμίας Του εἶχαν δεῖ στήν ἐθνική τους ἱστορία. Οἱ Ἕλληνες, παρ’ ὅλο πού τόσα ἐξωφρενικά πίστευαν γιά τούς θεούς τους, δέν μποροῦσαν τώρα νά πιστέψουν, πῶς ἦταν δυνατόν ἕνας Θεός νά σταυρωθεῖ καί νά ἀναστηθεῖ ἀπό τό μνῆμά του. Γι’ αὐτό, τό κήρυγμα τῶν Ἀποστόλων εἶχε χαρακτηρισθεῖ, ὅπως λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, «Ἰουδαῖοις μὲν σκάνδαλον Ἕλλησι δὲ μωρία».

   Καί ὅμως αὐτό τό παράξενο κήρυγμα ἠλέκρισε καί θέρμανε ψυχές ἀμέτρητες. Σάν ἥλιος φώτισε σκοτάδια. Σάν φλόγα ἀκατάσχετη ἐκάλυψε Ἀνατολή καί Δύση, ἔκαψε καί συνέτριψε κάθε παληό καί σάπιο. Σάν δροσερή πνοή ἀνέμου ἔδωσε ζωή καί δημιούργησε ὅ,τι καλλίτερο εἶδε ὁ ἄνθρωπος νά γίνεται στόν κόσμο. Τό παράξενο κήρυγμα τοῦ Ἐσταυρωμένου Θεοῦ σύντομα φάνηκε, πώς ἦταν «Θεοῦ δύναμις καὶ Θεοῦ σοφία».

   Περισσότερο ἀπ’ τά κηρύγματα τῶν Προφητῶν, δυνατότερα ἀπ’ τούς Ἀγγέλους, πού ὕμνησαν τήν Γέννηση τοῦ Θεανθρώπου, ἰσχυρότερα ἀπ’ τήν θεία διδασκαλία Του, θετικώτερα ἀπ’ τήν ἁγία ζωή Του, λαμπρότερα ἀπ’ τά ἀμέτρητα θαύματα, πού ἔκαμε στήν γῆ, φανερώνει τήν Θεότητα τοῦ Κυρίου ὁ Σταυρός τοῦ Γολγοθᾶ καί ἡ Ἀνάστασή Του.

   Αὐτός ὁ Σταυρός! Τό φρικτό αὐτό μέσο τῆς θανατώσεως κακούργων, τό περιφρονημένο σύμβολο τῆς τιμωρίας τῶν φρικτοτέρων ἐγκλημάτων, γίνεται ὁ λαμπρότερος ἄμβωνας τῆς Θεότητας τοῦ Κυρίου.

   Στήν θυσία τοῦ Σταυροῦ φαίνεται τό μέγεθος τῆς θείας ἀγάπης τοῦ Θεοῦ πρός τόν ἄνθρωπο. Γιατί «μείζονα ταύτης ἀγάπην οὐδεὶς ἔχει, ἵνα τις τὴν ψυχὴν αὐτοῦ θῆ ὑπὲρ τῶν φίλων αὐτοῦ». Καί ἡ ἀγάπη αὐτή τοῦ Θεοῦ φαίνεται καλλίτερα μπροστά στήν θηριωδία τῶν ἀνθρώπων. Ἀντί νά προσφέρουν εὐγνωμοσύνη, γιά τήν προστασία τοῦ Θεοῦ στό Ἔθνος τους καί γιά τά ἀμέτρητα θαύματα καί τίς εὐεργεσίες, πού ἔκαμε σέ πλῆθος Ἰουδαίων, αὐτοί Τόν συκοφαντοῦν, Τόν ὑβρίζουν, Τόν μαστιγώνουν, θέτουν ἀκάνθινο στεφάνι στό κεφάλι Του καί τόν ἐμπαίζουν μέ τήν χλαμύδα καί καλάμι στά χέρια Του. Προτιμοῦν νά σταυρωθεῖ καί νά ἀφεθεῖ ἐλεύθερος ἕνας ληστής ὁ Βαραβᾶς, καί φωνάζουν ἐξαγριωμένοι «Ἆρον, Ἆρον, σταύρωσον αὐτόν». Τόν σταυρώνουν μέ θηριωδία. Τοῦ προσφέρουν ἀντί τοῦ «μάννα χολὴν καὶ ἀντὶ τοῦ ὕδατος ὄξος». Τόν εἰρωνεύονται καί ἐπάνω στόν Σταυρό ἀκόμη καί τόν βλασφημοῦν. «Οἱ παραπορευόμενοι ἐβλασφήμουν αὐτόν... ἐξεμυκτήριζον δὲ αὐτὸν καὶ οἱ ἄρχοντες». Μιά σατανοκίνητη κακία κυριεύει τόν ἄνθρωπο. Κάνει ὅ,τι μπορεῖ χειρότερο. Μπροστά στό κατάντημα αὐτό φαίνεται τό ὕψος τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ καί πρός αὐτούς πού Τόν σταύρωσαν «Πάτερ, ἄφες αὐτοῖς οὐ γὰρ οἴδασι τί ποιοῦσι».

 

* * *

 

   Συνηθισμένο φαινόμενο ἦταν γιά τούς Ρωμαίους στρατιῶτες οἱ θανατικές ἐκτελέσεις μέ Σταυρό. Μπροστά στό φρικτό μαρτύριο, στούς ἀβάσταχτους πόνους τῶν καρφιῶν, πού τρυποῦσαν χέρια καί πόδια, σπάζοντας τά κόκκαλα, στό ξέσχισμα τῶν πληγῶν ἀπ’ τό βάρος τοῦ κρεμασμένου σώματος, μπροστά στήν θηρωδία τῶν δημίων, πού μέ βρισιές καί τρόπο βάναυσο ἐκτελοῦσαν τό ἀπάνθρωπο ἔργο τους, ἦταν ἑπόμενο νά ξεσποῦν σέ κατάρες καί βλαστήμιες, ἀπειλές ἀνώφελες καί χυδαῖες φράσεις οἱ καταδικασμένοι. Πόσο διαφορετικός φάνηκε στά μάτια τῶν δημίων ὁ σημερινός κατάδικος! Δέν βγῆκε πικρός λόγος ἀπ’ τό στόμα Του. Τό βλέμμα Του ἀγκάλιαζε μέ πατρική ἀγάπη ὅλους. Λόγια προσευχῆς ἀκούστηκαν στό στόμα Του. Ἄρχισαν κι αὐτοί νά σκέπτονται ποιόν εἶχαν ἀπέναντί τους. Ἀκόμα καί ὁ ληστής, πού ἦταν σταυρωμένος δίπλα Του, παρ’ ὅλο τό μαρτύριό του κάτι κατάλαβε καί εἶπε· «Ἡμεῖς μὲν ἄξια ὧν ἐπράξαμεν ἀπολαμβάνομεν, οὗτος δὲ οὐδὲν ἄτοπον ἔπραξε». Καί λίγο ἀργότερα ἄνοιξε τό στόμα του γιά νά παρακαλέσει, ὡς Θεό, τόν συγκατάδικό του λέγοντας «Μνήσθητί μου Κύριε ὅταν ἔλθῃς ἐν τῇ βασιλείᾳ σου».

   Δέν εἶδε θρόνους καί λαμπρότητα. Δέν εἶδε τιμές καί δόξες πού ἥρμοζαν σέ βασιλέα. Δέν εἶδε ἀγγέλους ν’ ἀνυμνοῦν τόν Ἰησοῦ. Μέσα στήν ἐγκατάλειψη, στόν πόνο, στήν ταπείνωση, εἶδε τόν Χριστό. Ποιό μυστήριο, ποιά δύναμη ἔδειχνε τόν Ἰησοῦ στά μάτια τοῦ ληστοῦ σάν Βασιλέα ὑπερκόσμιο; Ἡ θεότητά Του.

   Γεγονότα ὑπερφυσικά συνόδευσαν τόν σταυρικό θάνατο τοῦ Ἰησοῦ. «Ἀπὸ δὲ ἕκτης ὥρας σκότος ἐγένετο ἐπὶ πᾶσαν τὴν γῆν ἕως ὥρας ἐνάτης». Καί τήν ὥρα πού ἀφήνει τήν τελευταία Του πνοή ὁ Κύριος «τὸ καταπέτασμα τοῦ ναοῦ ἐσχίσθη... ἡ γῆ ἐσείσθη καὶ αἱ πέτραι ἐσχίσθησαν καὶ τὰ μνημεῖα ἠνεώχθησαν»... Φοβερή στιγμή, πού ὅσοι τήν ἔζησαν ἔνοιωσαν τόν τρόμο τῆς θείας τιμωρίας. Ὅλοι πού πῆγαν στόν Γολγοθᾶ νά παρακαλουθήσουν καί νά χαροῦν τό θέαμα τῶν σταυρώσεων, κι ὅσοι βλαστήμησαν, τώρα βλέποντας τά θαύματα «τύπτοντες ἑαυτῶν τὰ στήθη ὑπέστρεφον στὰ Ἱεροσόλυμα». Κι αὐτοί ἀκόμα οἱ σκληροί Ρωμαῖοι στρατιῶτες, ἔνοιωσαν ρῖγος τρόμου, ἐνῶ ὁ Ἑκατόνταρχος ἀξιωματικός, ὁμολόγησε τήν θεότητα τοῦ Κυρίου, λέγοντας μέ κατάνυξη «Ἀληθῶς Θεοῦ υἱὸς ἦν οὗτος».

   Ὁ Σταυρός, μέ θαυμαστό τρόπο, ἐπεσφράγισε τήν ἁγία ζωή τοῦ Ἰησοῦ καί κήρυξε τήν θεότητά Του. Εἶναι τό σῆμα τῆς ἀγάπης, τῆς θυσίας, ἀλλά καί τοῦ θριάμβου. Εἶναι τό σύμβολο τῆς σωτηρίας. Γιά τήν πίστη τοῦ ἐσταυρωμένου ἔδωκαν τό αἷμα τους μυριάδες Χριστιανῶν. Κι ὅσοι μελέτησαν τήν Σταυρική θυσία τοῦ Κυρίου, τά λόγια τοῦ Ἑκατόνταρχου ἐπανέλαβαν μέ πίστη ἀτράνταχτη· «Ἀληθῶς Θεοῦ Υἱὸς ἦν οὗτος».



Δόξα Πατρί… Ἦχος πλ. δ΄.

Κύριε, ἀναβαίνοντός σου ἐν τῷ Σταυρῷ φόβος καὶ τρόμος ἐπέπεσε τῇ Κτίσει· καὶ τὴν γῆν μὲν ἐκώλυες καταπιεῖν τοὺς σταυροῦντάς σε, τῷ δὲ Ἅδῃ ἐπέτρεπες ἀναπέμπειν τοὺς δεσμίους εἰς ἀναγέννησιν βροτῶν. Κριτὰ ζώντων καὶ νεκρῶν, ζωὴν ἦλθες παρασχεῖν καὶ οὐ θάνατον. Φιλάνθρωπε, δόξα σοι.


Καὶ νῦν… Ἦχος πλ. δ΄.

δη βάπτεται κάλαμος ἀποφάσεως παρὰ κριτῶν ἀδίκων, καὶ Ἰησοῦς δικάζεται καὶ κατακρίνεται σταυρῷ καὶ πάσχει, Κτίσις ἐν Σταυρῷ καθορῶσα τὸν Κύριον. Ἀλλ’ ὁ φύσει σώματος δι’ ἐμὲ πάσχων, ἀγαθὲ Κύριε, δόξα σοι.



[Ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ ἀειμνήστου θεολόγου Γεωργίου Π. Σωτηρίου «ΕΟΡΤΙΑ ΚΗΡΥΓΜΑΤΑ», Β΄ ἔκδοσις, Μυτιλήνη 1986, σελ. 59-62. (Ἐπιμέλεια κειμένου, μικρὲς φραστικὲς παρεμβάσεις, καὶ τὰ ἔντονα στοιχεῖα, ὑπὸ ἱερομ. Ν. ἁγιορείτου.)]