Ἡ ἁγία μεγαλομάρτυς Εὐφημία

Ἡ ἁγία μεγαλομάρτυς Εὐφημία

Ἑορτάζει τὴν ια΄ (11η) Ἰουλίου.

ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ*

Δίκαζε Μάρτυς τοῖς ὅροις, καὶ κειμένη,

Κυροῦσα πίστιν, ἧς ἐνήθλησας πόθῳ. 

Θέσκελον ἑνδεκάτῃ Ὅρον ἐμπεδοῖ Εὐφημίη.

   Ἡ ἁγία αὐτὴ καὶ καλλίνικη μάρτυς Εὐφημία ἦταν κατὰ τοὺς χρόνους Διοκλητιανοῦ καὶ Πρίσκου ἀνθυπάτου Ρώμης, ἐν ἔτει σπη΄ (288), καταγόταν ἀπὸ τὴν Χαλκηδόνα καὶ ἦταν θυγατέρα τοῦ Φιλόφρονος καὶ τῆς Θεοδοσιανῆς.

   Ἀφοῦ λοιπὸν τὴν διέβαλαν ὅτι ὁμολογοῦσε τὸν Χριστὸ τιμωρήθηκε μὲ τροχοὺς καὶ διὰ πυρὸς καὶ μὲ μηχανὲς καὶ μὲ ἄλλους τρόπους βασανιστηρίων. Ὕστερα δόθηκε στὰ θηρία γιὰ νὰ τὴν σπαράξουν, ἔμεινε ὅμως ἀπὸ αὐτὰ ἀβλαβής. Ἔπειτα, ἀφοῦ δαγκώθηκε λίγο ἀπὸ μία ἀρκούδα καὶ προσευχήθηκε παρέδωκε τὴν ψυχή της στὰ χέρια τοῦ Θεοῦ ἐντὸς τοῦ θεάτρου. Τὸ δὲ τίμιο λείψανό της ἀπετέθη σ’ ἕνα κιβώτιο. (Καὶ βλέπε πλατύτερον τὸ Συναξάρι αὐτῆς κατὰ τὴν δεκάτη ἕκτη τοῦ μηνὸς Σεπτεμβρίου.)

   Μετὰ τὴν παρέλευση πολλῶν χρόνων, ὅταν ἐπλατύνθη ἡ εὐσέβεια στὸν κόσμο, ἔγινε κάτι τεράστιο (φοβερὸ) στὶς ἡμέρες Θεοδοσίου τοῦ μικροῦ, ἐν ἔτει υι΄ (410). Κάποιος Μοναχὸς καὶ ἱερεύς, ὀνομαζόμενος Εὐτυχής, ἔγινε ἀρχηγὸς αἱρέσεως, διότι ἔλεγε ὁ φρενοβλαβὴς ὅτι ὁ Κύριος μας Ἰησοῦς Χριστὸς ἔχει μία μόνη φύση, τὴν τῆς Θεότητος δηλαδή, καὶ μία μόνη ἐνέργεια, τὴν τῆς Θεότητος, ὁ ὁποῖος καθαιρέθηκε ἀπὸ τὸν ἅγιο Φλαβιανὸ τὸν Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως. Ὁ δὲ δυστυχὴς Εὐτυχὴς μεταχειριζόμενος ὡς ὄργανα καὶ μέσα τοὺς ἄθεους εὐνούχους τοῦ βασιλέως δὲν ἔπαυε νὰ ταράζει τὴν Ἐκκλησία καὶ νὰ κάμει ἐνέδρες, ἕως ὅτου ὁ Βασιλεὺς Θεοδόσιος τελεύτησε.

   Ὅταν δὲ ὁ Μαρκιανὸς βασίλευσε μετὰ τῆς Πουλχερίας, πρόσταξε νὰ γίνει οἰκουμενικὴ Σύνοδος στὴν Χαλκηδόνα, ἐν ἔτει υνα΄ (451), ὅπου συνήχθησαν ἑξακόσιοι τριάντα Ἐπίσκοποι. Κι ἔκαμαν ἀμφότερα τὰ μέρη, τὰ τῶν ὀρθοδόξων δηλαδὴ καὶ τὰ τῶν κακοδόξων Μονοφυσιτῶν, δύο τόμους (ἤτοι βιβλία) καὶ ἀφοῦ ἄνοιξαν τὴν θήκη ἡ ὁποία περιεῖχε τὸ τίμιο λείψανο τῆς ἁγίας Εὐφημίας ἀπέθεσαν τὰ βιβλία ἐπάνω στὸ στῆθος της βουλλωμένα. Ὕστερα δὲ ἀπὸ διορισμένες ἡμέρες ἀφοῦ ἄνοιξαν εἶδαν καὶ ἐξέστησαν, διότι βρέθηκε ὁ μὲν τόμος τῶν αἱρετικῶν ριγμένος κατὰ γῆς κάτω στὰ πόδια τῆς ἁγίας, τὸν δὲ τόμο τῶν Ὀρθοδόξων, ποὺ περιεῖχε τὸν ὅρο καὶ τὴν ἀπόφαση τῆς ἁγίας Συνόδου, εἶδαν ὅτι κρατοῦσε ἡ μάρτυς στὶς ἀγκάλες της! Καὶ τότε θαύμασαν ἅπαντες γιὰ τοῦτο τὸ φοβερὸ καὶ τεράστιο, καὶ οἱ μὲν Ὀρθόδοξοι στηρίχθηκαν στὴν πίστη καὶ δόξασαν τὸν Θεό, τὸν ποιοῦντα καθ’ ἑκάστη μεγάλα καὶ παράδοξα πρὸς ἐπιστροφὴ καὶ διόρθωση τῶν πολλῶν, οἱ δὲ αἱρετικοὶ Μονοφυσίτες καταισχύνθηκαν.

Ταῖς Αὐτῆς ἁγίαις πρεσβείαις, Χριστὲ ὁ Θεός, ἐλέησον καὶ σῶσον ἡμᾶς. Ἀμήν.

* «Συναξαριστὴς τῶν δώδεκα μηνῶν» τοῦ Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου, τόμ. 6ος, σελ. 52-54. (Μικρὴ φραστικὴ διασκευή, ὑπὸ ἱερομ. Ν. ἁγιορείτου).