Δύναμη

Δύναμη

 

Τοῦ μακαριστοῦ

Ἀρχιμ. Ἰωὴλ Γιαννακοπούλου*

 

 

   Ὁ πρῶτος πειρασμὸς τοῦ Κυρίου ἦταν νηστεία - φαγητό. Ὁ δεύτερος: δύναμη - ἀδυναμία· «εἰ υἱὸς εἶ τοῦ Θεοῦ βάλε…». Ἂς μελετήσουμε τὸν πειρασμὸ τοῦτο στὸν Κύριο καὶ κατόπιν στὸν ἑαυτό μας.

 

   1) Ὁ Κύριος: Πῶς ὁ Κύριος χρησιμοποίησε τὴ δύναμή Του καὶ τὴν ἀδυναμία Του; Γιὰ τοὺς ἄλλους τὴν πρώτη, γιὰ τὸν ἑαυτό του τὴν δεύτερη. Καὶ ἰδού. Ὁ Κύριος γιὰ τοὺς ἄλλους θαυματούργησε ὄχι γιὰ νὰ καταπλήξει, ἀλλὰ γιὰ νὰ θεραπεύσει. Ἕνωσε· δύναμη καὶ καλωσύνη. Βαδίζει ἐπὶ τῆς θαλάσσης ὄχι γιὰ νὰ τρομάξει, ἀλλὰ γιὰ νὰ σώσει τοὺς μαθητές Του ἀπὸ τὸν τρόμο, τὸν κίνδυνο τοῦ πνιγμοῦ. Μὲ 5 ἄρτους τρέφει 5.000 ἄνδρες, ὄχι γιὰ ν’ ἀναδειχθεῖ βασιλιᾶς ἀλλὰ γιὰ νὰ μὴ ἐκλυθῶσιν στὴν ὁδό, οἱ ἀκροατὲς τοῦ Θείου λόγου ποὺ ἦλθαν πρὸς Αὐτόν. Ἀνιστᾶ τὸν γυιὸ τῆς χήρας, γιὰ νὰ παρηγορήσει τὸν διπλὸ πόνο τῆς χήρας, ἡ ὁποία προηγουμένως εἶχε χάσει τὸν ἄνδρα της καὶ τώρα τὸ μονάκριβο παιδί της. Οὐδέποτε ἔδειξε ὁ Κύριος τὴν δύναμή Του τὴν θαυματουργικὴ χωρὶς νὰ δείξει καὶ τὴν καλωσύνη Του. Τουναντίον μάλιστα. Ἔδειχνε τὴν καλωσύνη Του καὶ ἔκρυβε διαφοροτρόπως τὴν δύναμή Του. Ἀφοῦ θεράπευσε λ.χ. τὸν λεπρό¹ λέγει: «ὅρα μηδενὶ εἴπῃς…». Ὅταν συνέστησε στὸν θεραπευθέντα δαιμονιζόμενο νὰ κηρύξει τὸ γεγονὸς λέγει: «διηγοῦ ὅσα ἐποίησέ σοι ὁ Θεός»². Μετὰ τὸν πολλαπλασιασμὸ τῶν ἄρτων ἀποχωρίστηκε τοῦ ὄχλου καὶ ἀνάγκασε τοὺς μαθητές Του νὰ ἀπέλθουν γιὰ ν’ ἀποφύγει τὴν ἐπιθυμία τοῦ ὄχλου τοῦ νὰ ἀνακηρυχθεῖ βασιλιᾶς.

   Ἀλλὰ ἐνῶ γιὰ τοὺς ἄλλους χρησιμοποίησε τὴν δύναμή Του ὡς Θεός, γιὰ τὸν ἑαυτό Του χρησιμοποίησε τὴν ἀδυναμία Του ὡς ἄνθρωπος. Κύτταξέ Τον σὲ ὅλον τὸν βίο Του ἰδίως κατὰ τὴν τελευταία νύκτα καὶ τὴν τελευταία ἡμέρα τῆς ζωῆς Του. «Πάτερ παρελθέτω τὸ ποτήριον αὐτὸ ἀπ’ ἐμοῦ» παρακαλεῖ τὸν πατέρα Του. Ἀλλὰ καὶ πάλι ὑπαναχωρεῖ. «Πλὴν οὐχ ὡς ἐγὼ θέλω ἀλλὰ ὡς σύ»³. Ὁ ἱδρώτας Του κατέρχεται σὰν θρόμβοι αἵματος καὶ ἦταν περίλυπος ἡ ψυχή Του ἕως θανάτου! Ὁποία ἀδυναμία! Πάνω στὸν Σταυρὸ μεγάλος πειρασμὸς τῆς ἀδυναμίας ἐκείνης ἀπὸ τοὺς Ἰουδαίους, οἱ ὁποῖοι ἔλεγαν «εἰ υἰὸς εἶ τοῦ Θεοῦ κατάβηθι ἀπὸ τοῦ σταυροῦ»⁴. Καὶ ὅμως ὁ κόσμος τῶν πιστῶν 2.000 ἐτῶν παρ’ ὅλη τὴν ἔσχατη ἀνθρώπινη σταυρικὴ ἀδυναμία πιστεύει στὴν Θεότητά Του, διότι δὲν κατέβηκε ἀπὸ τὸν σταυρό! Ὥστε ὁ Χριστὸς ἔχει δύναμη καὶ καλωσύνη ἢ καλωσύνη χωρὶς δύναμη.

   Ποιός ὁ λόγος τοῦ συνδυασμοῦ τούτου; Ὁ Χριστὸς εἶναι μεγάλη καρδιά. Ἦλθε νὰ μιλήσει ἀπ’ εὐθείας στὶς καρδιὲς τῶν ἀνθρώπων. Ἦταν πνεῦμα καθαρὸ καὶ ἦλθε νὰ καθαρίσει τὰ πνεύματα τῶν ἀνθρώπων. Ἦταν ἀγάπη καὶ ἦλθε ν’ ἀνάψει στὶς καρδιὲς τῶν ἀνθρώπων τὴν ἀγάπη. Ἦταν ψυχὴ μεγάλη καὶ ἦλθε νὰ κάμει μεγάλους τοὺς ἐγκαταλελειμμένους ἀνθρώπους. Τί μπορεῖ νὰ προσφέρει σ’ ὅλα τοῦτα ἡ δύναμη ποὺ καταπλήττει καὶ τρομοκρατεῖ; Οὐδέν. Ἀντιθέτως, ἡ δύναμη ποὺ λειαίνεται ἀπὸ τὴν ὠφέλεια τῶν ἄλλων καὶ ἡ χωρὶς δύναμη καλωσύνη εἶναι τὸ πᾶν! Ὁ Κύριος αὐτὰ χρησιμοποίησε! Ὦ βάθος πλούτου καὶ σοφίας Θεοῦ!

 

   2) ΕΜΕΙΣ; Μεγάλος πειρασμὸς γιὰ μᾶς εἶναι ἡ δύναμη καὶ ἡ ἀδυναμία μας. Μᾶς ἑλκύουν τὰ τερατώδη πράγματα ἔστω καὶ ψεύτικα, σατανικά, ἐπιβλαβῆ. Μαραζώνουμε στὰ ἐσωτερικὰ καὶ πραγματικὰ γεγονότα. Καὶ ἰδού! Ἐὰν κατὰ τὴν ὥρα τοῦ κηρύγματος ἔλθει ἕνας σχοινοβάτης καὶ ἔχει τὴν τερατώδη δύναμη νὰ χορεύει στὰ σύρματα τοῦ τηλεφώνου, δὲν ξέρω πόσοι ἀπὸ σᾶς θὰ προτιμήσουν νὰ καθήσουν νὰ ἀκούσουν τὰ λόγια τῆς ἀγάπης τοῦ Εὐαγγελίου καὶ νὰ μὴ πᾶνε νὰ χαζεύουν στὸν σχοινοβάτη. Ἐὰν κατὰ τὴν ὥρα τούτη ἀκουσθεῖ, ὅτι ἦλθε ὁ Διάβολος καὶ κάνει τοῦμπες στὸν ἀέρα, δὲν ξέρω ποιός θ’ ἀντέξει στὸν πειρασμὸ τῆς περιέργειας. Ποιά ὠφέλεια; Οὐδεμία! Ἔχουμε δύναμη χωρὶς κάποια ὠφέλεια, δίχως καλωσύνη. Ὄχι μόνο ἡ δύναμη μόνη της μᾶς ἑλκύει ἀλλὰ καὶ τὸ χειρότερο ἡ τερατώδης δύναμη μαζὶ μὲ τὴν κακία. Θαυμάζουμε τὴν ἀτομικὴ βόμβα, μὲ τὴν ὁποία καταστρέφονται χιλιάδες ἀνθρώπων. Τὸν θάνατο, ποὺ καταστρέφει ὅλους τοὺς ἀνθρώπους, δὲν τὸν σκεπτόμαστε, ὥστε νὰ μάθουμε, ὅτι εἴμαστε πρόσκαιροι καὶ μάταιοι.

   Ὄχι μόνο δὲν συνδυάζουμε δύναμη καὶ καλωσύνη ἀλλὰ καὶ ἐπικαλούμαστε τὴν θαυματουργικὴ Θεία δύναμη, γιὰ νὰ ὑπηρετήσει τὴν ἀνθρώπινη κακία. Πῶς; διὰ τῆς κατάρας. Ἀκοῦμε τὴν βλασφημία κάποιου. «Μπά! νὰ ρέψει ἡ γλῶσσα του, νὰ τοῦ βγάλει ὁ Θεὸς τὰ μάτια!» λέγουμε. Συνδυάζουμε τὴν Θεία δύναμη μὲ τὴν ἀνθρώπινη κακία. Τί ἀνόητος συγκερασμὸς τῆς θείας δυνάμεως καὶ τῆς ἀνθρώπινης κακίας! Ἀλλὰ ὁ χείριστος πειρασμὸς εἶναι αὐτὸς τῆς δυνάμεως καὶ τῆς ἀδυναμίας ποὺ λέγεται καπρίτσιο. «Ἐὰν εἶσαι υἱὸς τοῦ Θεοῦ…» λέγει ὁ Διάβολος στὸν Χριστὸ δηλαδή, ἂν σοῦ βαστάει, πέσε κάτω. Ἂν σοῦ βαστάει λέει ὁ μεγαλύτερος, ὁ δυνατώτερος πατέρας, μεγαλύτερος ἀδελφὸς στὸν μικρότερο καὶ ἀδυνατώτερό του γυιό, ἀνεψιό, ἀδελφό, ἂν μπορεῖς, ἂν ἀντέχουν τὰ κότσια σου, κάμε τοῦτο ἢ ἐκεῖνο, τόλμησε νὰ πεῖς αὐτὸ ἢ τὸ ἄλλο, λέγει ὁ ἐν ἐξάψει βρισκόμενος δυνατὸς ἢ ἀδύνατος πρὸς τὸν ἤρεμο ἀντίπαλό του. Πόσος μεγάλος εἶναι ὁ πειρασμὸς αὐτὸς ὄχι μόνον ὅταν κατ’ αὐτὸν τὸν τρόπο πειραζώμαστε ἀπὸ τοὺς ἄλλους, ἀλλὰ καὶ ὅταν ἐμεῖς μὲ τὶς φράσεις αὐτὲς πειράζουμε τοὺς ἄλλους! Ἀνάστατος γίνεται ὁλόκληρος ὁ ψυχικός μας κόσμος. Λέγοντας αὐτὰ θίγεις κατὰ τὸν πλέον σατανικὸ τρόπο τὸν ἐγωϊσμὸ τοῦ ἄλλου.

   Πόσες ἀταξίες στὸ σπίτι, πόσες συμπλοκὲς στοὺς δρόμους, πόσα κρυφὰ ἐγκλήματα δὲν ἔχουν ὡς πηγὴ τὸν πειρασμὸ τοῦ καπρίτσιου! Ὄχι! Τὴν δύναμη πρέπει νὰ τὴν ἱλαρώνουμε διὰ τῆς καλωσύνης μας πρὸς τοὺς ἄλλους. Τὴν ἀδυναμία μας νὰ τὴν χρησιμοποιοῦμε πρὸς ταπείνωσή μας. Οἱ κατακτήσεις, τὶς ὁποῖες σημείωσε ὁ Μέγας Ἀλέξανδρος, δὲν μπόρεσαν νὰ τὸν ἱκανοποιήσουν. Ἀναφέρεται, ὅτι, ὅταν κατέκτησε ὅλον τὸν τότε γνωστὸ κόσμο, κάθησε καὶ ἔκλαψε, διότι δὲν γνώριζε ἄλλον κόσμο νὰ κατακτήσει. Ἡ δύναμη ὄχι μόνο δὲν ἱκανοποιεῖ τὸ ψυχικὸ βάθος μας ἀλλὰ εἶναι ἄστατη.

 

   Ὅταν ὁ Μέγας Ναπολέων γύρισε ἀπὸ τὴν ἧττα του στὴν Ρωσσία ἀσκεπής, ἀνυπόδητος, ἐρείπιο, καὶ ἀφοῦ ἦλθε στὴν Γαλλία, εἶπε: «Κύριοι! Ἀπὸ τὸ μεγαλεῖο στὸ μηδὲν ἕνα βῆμα ὑπάρχει».

 

   Ἰδοὺ ἡ δύναμη καὶ ἀδυναμία τοῦ Κυρίου καὶ ἡμῶν. Ἰδοὺ ὁ τρόπος τῆς χρησιμοποιήσεως (δυνάμεως-ἀδυναμίας) ἀπὸ τὸν Κύριο καὶ ὁ βαθύτερος λόγος αὐτῶν. Ἰδοὺ ὁ τρόπος τῆς καταχρήσεως ἀπὸ μᾶς. Ἂς χρησιμοποιοῦμε τὴν δύναμή μας, ὅπως τὴν χρησιμοποίησε ὁ Κύριος γιὰ τοὺς ἄλλους καὶ τὴν ἀδυναμία μας πρὸς ταπείνωσή μας. Γένοιτο!

 

 

* Ἀπὸ τὸ βιβλίο: «Η ΖΩΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ», δεύτερος τόμος, Καλάμαι 1952, σελ. 39-42. (Οἱ μικρὲς φραστικὲς παρεμβάσεις, τὰ ἔντονα στοιχεῖα καὶ οἱ ὑποσημειώσεις, ὑπὸ ἱερομ. Ν.)

 

1. Μάρκ. α΄ 40-45.

2. Λουκ. η΄ 39.

3. Ματθ. κστ΄ 39.

4. Ματθ. κζ΄ 40.