ΠΑΡΑΙΝΕΣΕΙΣ ΠΑΤΡΙΚΕΣ (Γ΄)

ΠΑΡΑΙΝΕΣΕΙΣ ΠΑΤΡΙΚΕΣ (Γ΄)

 

Ὁσίου Γέροντος ΕΦΡΑΙΜ Φιλοθεΐτου (Ἀριζόνας)*

 

«Ὁ ὑπομείνας εἰς τέλος σωθήσεται»

 

   Δέν ὑπάρχει ἄνθρωπος πού νά μήν δέχεται συνεχῶς θλίψεις, στεναχώριες, βάσανα ἀπό τόν ἑαυτό του τόν ἴδιο, ἀπό τόν πλησίον του, ἀπό τόν διάβολο. Πότε ὁ ἕνας τόν πειράζει, πότε ὁ ἄλλος καί συνεχῶς βρίσκεται ὑπό τό κράτος τοῦ πόνου καί τῆς θλίψεως.

   Ἐάν ὁ ἀρχηγός τῆς σωτηρίας μας ὁ Χριστός, πέρασε αὐτό τό καμίνι πού λέγεται θλίψη, πού λέγεται πειρασμός, πού λέγεται κίνδυνος καί τόσα ἄλλα, πόσο μᾶλλον ὁ ἄνθρωπος ὁ ἐμπαθής, ὁ ψυχικά ἄρρωστος, εἶναι ἀδύνατον νά μή ὑπομείνει τίς θλίψεις οἱ ὁποῖες ἔρχονται, μᾶλλον ξεκινᾶνε κατ᾿ οἰκονομίαν ἀπ᾿ τόν Θεό, πρός θεραπεία τῶν πληγῶν πού ᾿χουμε μέσα μας…

   Ὁ ἴδιος ὁ Χριστός πέρασε αὐτό τό καμίνι καί εἶπε, ὅτι «διὰ πολλῶν θλίψεων δεῖ ἡμᾶς εἰσελθεῖν εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ». Δηλαδή δέν θά περάσει στή ζωή τήν πνευματική ὁ ἄνθρωπος καί σ᾿ αὐτή τή ζωή, στήν πρόοδο τήν πνευματική, ἰδιαίτερα ὅμως στόν ἄλλο κόσμο, τόν αἰώνιο κόσμο, ἐάν δέν περάσει ἀπό τό καμίνι τῆς καθάρσεως. Ὁ χρυσός εἶναι καλός, ἀλλά ὅπως βγαίνει ἀπό τή γῆ, βγαίνει μέ πολλά παράσιτα. Γιά νά γίνει ἄξιος κυκλοφορίας καί ἀξίας, πρέπει νά περάσει ἀπό τό καμίνι τῆς φωτιᾶς, νά καθαριστεῖ, ν᾿ ἀποβάλει τίς σκουριές, ν᾿ ἀποβάλει τά παράσιτα πού ἔχει ἀπό τή γῆ κάτω. Καί ὁ ἄνθρωπος ἔχει τό χρυσό τῆς ψυχῆς, διότι ὅπως ξέρουμε ἀπό τήν Ἁγία Γραφή, ἡ ψυχή εἶναι πνοή τοῦ Θεοῦ.

   Καί ἔπλασε ὁ Θεός τόν ἄνθρωπο, τό σῶμα τοῦ ἀνθρώπου καί ἐνεφύσησε στούς μυκτήρας αὐτοῦ καί ἔγινε ὁ ἄνθρωπος εἰς ψυχήν ζῶσαν. Δηλαδή τό Πνεῦμα τό Ἅγιον δημιούργησε ψυχή λογική, ἀθάνατη, ἀγγελική μέσα στόν ἄνθρωπο. Αὐτό εἶναι τό χρυσάφι τοῦ ἀνθρώπου, γιατί τό σῶμα εἶναι φθαρτό, εἶναι ἁμαρτωλό, ἐνῶ ἡ ψυχή τοῦ ἀνθρώπου εἶναι πνοή τοῦ Θεοῦ καί κατά χάρη συγγενεύει μέ τόν Θεό. Ἑπομένως ὅπως λέει κι ὁ Χριστός μας «κάθε ψυχή πού ἦρθε στόν κόσμο αὐτό, κάποια μέρα θ᾿ ἀφήσει τόν κόσμο αὐτό καί θά ἀπέλθει γιά τόν Πατέρα τόν Οὐράνιο». Ἀλλά γιά νά περάσει πρός τόν Πατέρα τόν Οὐράνιο, νά χρησιμεύσει στή Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν, γιά νά γίνει χρήσιμος στήν δοξολογία τοῦ Θεοῦ, πρέπει νά περάσει ἀπό τό καμίνι τῶν θλίψεων. Τό καμίνι τῶν θλίψεων, προϋποθέτει ὁ ἄνθρωπος νά ἔχει ὑπομονή. «Ὁ ὑπομείνας εἰς τέλος οὗτος σωθήσεται», λέει πάλι ὁ Κύριος. Ἑπομένως χωρίς ὑπομονή δέν ξεπερνοῦμε τίς θλίψεις τῆς παρούσης ζωῆς. Ὁ Χριστός μας μᾶς ἄφησε ἕνα γενναῖο, ἕνα ἅγιο παράδειγμα ὑπομονῆς. Καί τί δέν ὑπέμεινε ἀπό τούς ἀνθρώπους πού τούς ἠθέλησε, τούς εὐεργέτησε, τούς χάρισε θεραπεία, τούς χάρισε χαρά, ἀνακούφιση. Καί τί δέν τούς ἔδωσε ὁ Χριστός ἐπί τῆς γῆς τούς ἀνθρώπους; Τό ἀποτέλεσμα ὅλης αὐτῆς τῆς εὐεργεσίας, δέν ἦταν τίποτα ἄλλο, παρά ἕνας φθόνος καί μιά κακία…

   Ἡ ὅλη ζωή τοῦ Χριστοῦ δέν ἦταν τίποτα ἄλλο παρά μιά εὐεργεσία, μέ ἀποτέλεσμα νά τόν σηκώσουν καί νά τόν ἀναρτήσουν σάν κατάδικο καί σάν πολύ ἁμαρτωλό, πάνω στόν σταυρό.

   Ὁ Χριστός βρίσκεται στή Γεθσημανῆ, στό Ὄρος τῶν Ἐλαιῶν. Ἐκεῖ στό Ὄρος τῶν Ἐλαιῶν, ἄρχισε ἡ τραγωδία τῆς σταυρικῆς πορείας πρός τόν Γολγοθᾶ. Ἐκεῖ βλέπουμε τούς μαθητάς νά δειλιάζουν, καί νά τόν ἐγκαταλείπουν. Δέν ἦταν θλίψις αὐτή;…

   Ἀνθρωπίνως ὑπέμεινε ὅλη αὐτή τή τραγωδία τῆς σταυρώσεως, μέ πολύ θλίψη, μέ πολύ πόνο, μέ πολλά τραύματα· ἐτραυματίσθη γιά τίς ἁμαρτίες ἡμῶν, ὅπως λέει στήν Παλαιά Διαθήκη. Τόν περιέπαιξαν, τόν περιγέλασαν, τόν ἔφτυσαν, τόν παρουσίασαν στόν κόσμο, καί εἶπε ὁ Πιλᾶτος: «ἴδε ὁ ἄνθρωπος». Ὁ Χριστός μέ κατεβασμένο τό κεφάλι σάν ἔνοχος, φέροντας τό πρόσωπο τοῦ ἐνόχου ἀνθρώπου, παρουσιάστηκε ὁ ἴδιος σάν ἔνοχος, γιά ν᾿ ἀπαλλάξει τόν ἔνοχο ἀπό τήν ἐνοχή του καί νά τόν παρουσιάσει καθαρό ἐνώπιον τοῦ Πατρός του.

   Ὅλη αὐτή ἡ θλίψις, ὅλη αὐτή ἡ ταλαιπωρία, δέν ἔχει ὑπομονή μέσα; Ἄν ἀνυπομονοῦσε τί θά ἔκανε; Ἀμέσως θά καταδίκαζε τούς πάντες. Κι ὅμως· μέ τήν ὑπομονή καί τήν ταπείνωση νίκησε, ἐξουδετέρωσε τόν διάβολο. Γι᾿ αὐτό εἶπε ὅτι «ἔρχεται ὁ ἄρχων τοῦ κόσμου τούτου καὶ ἐν ἐμοὶ εὑρίσκει οὐδέν». Ἔρχεται -λέει- ὁ διάβολος νά μ᾿ ἐξετάσει σάν ἄνθρωπο, χωρίς νά ξέρει ὅτι εἶμαι Θεάνθρωπος καί δέν βρίσκει ἁμαρτία. Γιατί δέν βρίσκει ἁμαρτία; Γιατί «ταπείνωσε ἑαυτὸν γενόμενος ὑπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δὲ σταυροῦ». Ὑπακούοντας στόν Οὐράνιο Πατέρα, ταπεινώνοντας τόν ἑαυτό του σάν ἄνθρωπος, ἐπειδή πῆρε τά σφάλματα τοῦ γένους τῶν ἀνθρώπων ἐπάνω του καί ἔδωσε τόν ἑαυτό του γιά ἔνοχο καί θυσιάστηκε γιά τό ἀνθρώπινο γένος τό ἔνοχο. Τό ἀπήλλαξε ἀπ᾿ τίς εὐθύνες καί τίς ἐνοχές καί τό ὁδήγησε στόν Οὐρανό. Δέν ἦταν τίποτα ἄλλο ἡ ζωή τοῦ Χριστοῦ, παρά ἕνα παράδειγμα πειρασμῶν, θλίψεων, ὑπομονῆς καί τελικῆς νίκης… 

 

Ὁ δρόμος τοῦ Θεοῦ εἶναι φωτεινότατος καί φέρνει εὐτυχία στόν ἄνθρωπο

 

   Τίποτε δέν θέλει ὁ Θεός. Δέν ζητᾶ οὔτε κόπους, οὔτε μόχθους, οὔτε χρήματα. Θέλει λίγη ὥρα νά καταθέσουμε τά ἁμαρτήματά μας, νά μᾶς δώσει τήν συγγνώμη καί μετά νά ζήσουμε ἕναν ἴσιο δρόμο, ὁ ὁποῖος εἶναι εὐτυχισμένος. Δέν εἶναι ἕνας δρόμος πού φέρνει πικρία, πού φέρνει ἀπόγνωση, πού φέρνει κακό στόν ἄνθρωπο. Ὄχι. Ὁ δρόμος τοῦ Θεοῦ εἶναι φωτεινότατος, φέρνει χαρά, φέρνει ὑγεία ψυχοσωματική, φέρνει εἰρήνη, φέρνει γαλήνη καί εὐτυχία στόν ἄνθρωπο. Ὁ Χριστός εἶναι ἡ ἀπέραντη εὐτυχία τοῦ ἀνθρώπου, ἐνῶ ἀκολουθώντας τήν ἁμαρτία, τόν δρόμο τοῦ διαβόλου, ὁ διάβολος εἶναι πάμφτωχος, δέν ἔχει τίποτε τό καλό ἐπάνω του. Καί ὅποιος τοῦ κάνει ὑπακοή, τοῦ δίνει ἀπ᾿ ὅ,τι ἔχει. Καί σάν δυστυχής, δυστυχίες δίνει καί σέ ὅποιον ἀκούει τίς συμβουλές του. Ἐνῶ ὁ Χριστός, ὅταν τοῦ κάνουμε ὑπακοή, μᾶς δίνει ὅ,τι ἔχει. Ὁ Χριστός εἶναι φῶς, μᾶς δίνει φῶς. Ὁ Θεός εἶναι παράδεισος, μᾶς δίνει παράδεισο. Ὁ Θεός εἶναι συγγνώμη, συγγνώμη μᾶς παρέχει. Ὁ Θεός εἶναι ζωή, μᾶς δίνει ζωή. Εἶναι αἰώνια εὐτυχία, αἰώνια εὐτυχία μᾶς χαρίζει ἐντελῶς δωρεάν.

   Γιατί ὅλα αὐτά τά ἀγαθά νά μή τά ἐπιτύχουμε; Γιατί νά μισήσουμε τόν ἑαυτό μας καί νά τόν κάνουμε δυστυχῆ; Δέν χρειάζεται τίποτε ἄλλο, παρά μιά μικρή φώτιση, μιά μικρή προσπάθεια ν᾿ ἀλλάξουμε τρόπο ζωῆς. Καί μέ τήν ἀλλαγή τρόπου ζωῆς μπαίνουμε στήν λεωφόρο τῆς ὁποίας ἡ πύλη λέγεται Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν· ἡ καρδιά τοῦ Χριστοῦ.

   Σκεφθεῖτε ἡ ψυχή μας εἶναι πνοή τοῦ Θεοῦ καί ἡ πνοή τοῦ Θεοῦ ἐξῆλθε ἀπό τόν Θεό. «Καὶ ἐνεφύσησε, λέγει ἡ Γραφή, εἰς τοὺς μυκτήρας τοῦ πρώτου ἀνθρώπου καὶ πῆρε ὁ ἄνθρωπος πνεῦμα ζωῆς». Λοιπόν τό Ἅγιο Πνεῦμα δημιούργησε ψυχή λογική, ἀθάνατη στόν πρῶτο ἄνθρωπο. Αὐτή ἡ πνοή θά βγεῖ τήν ὥρα τοῦ θανάτου καί θά πρέπει, κατά φυσική ἀκολουθία, νά ἐπιστρέψει «ὅθεν ἐξῆλθεν». Ἐάν ἡ πνοή αὐτή τοῦ Θεοῦ, ἡ ψυχή τοῦ ἀνθρώπου, ἔχει τά χαρακτηριστικά τοῦ Οὐρανίου Πατρός, σάν παιδί τοῦ Θεοῦ, ἀκώλυτα θά ἀνέβει καί θά εἰσέλθει πάλι εἰς τήν καρδιά τοῦ Θεοῦ. Ἐάν ὅμως ἔχει τά χαρακτηριστικά τοῦ διαβόλου, ὁ Θεός νά φυλάξει, θά πάει μαζί μέ τόν διάβολο.

   Γι᾿ αὐτό ἄς βοηθήσουμε τόν ἑαυτό μας νά βαδίζει αὐτόν τόν δρόμο τῆς ἱερᾶς ἐπιστροφῆς καί νά εἴμαστε πολύ εὐτυχισμένοι γιά τό ὅτι ἔχουμε τό δικαίωμα ἀνά πᾶσα στιγμή νά καθαριζώμεθα ψυχικά καί νά γινόμαστε ὁλοκάθαροι· καί ὅταν θά μᾶς καλέσει ὁ Θεός, μ᾿ αὐτή τήν καθαρότητα θά ὁδηγηθοῦμε στόν θρόνο Του.

   Πρέπει ὅμως νά βοηθήσουμε, μέ τήν φώτιση πού ἔχουμε, καί τόν πλησίον μας καί τόν ἀδελφό μας καί νά τόν ὁδηγήσουμε στήν μετάνοια, στήν ἐπιστροφή, στήν ἱερή ἐξομολόγηση. Καί αὐτό τό ἱερό καλό εἶναι ἀξιόμισθο· μεγάλο πρᾶγμα νά φέρει ἕνας ἄνθρωπος τόν ἀδελφό του στήν μετάνοια.

   Ἄς προσευχώμεθα γιά τούς ἀδελφούς μας τούς χριστιανούς νά βροῦν τόν δρόμο τῆς σωτηρίας. Κοντά στίς δικές μας αἰτήσεις νά ἔχουμε καί ἕνα μέρος αἰτήσεων γιά τούς ἀνθρώπους πού δέν γνωρίζουν τόν Θεό. Εἶναι μιά ἔμπρακτη πράξη ἀγάπης γιά τόν πλησίον. Καί ὅταν ἔχουμε ἀγάπη, ἔχουμε τόν Θεό μέσα μας. Ὅταν ἀγαπᾶμε τούς ἀδελφούς μας, πράττουμε τό ἔργο τοῦ Θεοῦ. Διότι «ὁ Θεός ἀγάπη ἐστὶ καὶ ὁ μένων ἐν τῇ ἀγάπῃ ἐν τῷ Θεῷ μένει καὶ ὁ Θεὸς ἐν αὐτῷ».

 

(συνεχίζεται…)

 

* Ἐκ τοῦ ψυχωφελοῦς τεύχους «ΠΑΡΑΙΝΕΣΕΙΣ ΠΑΤΡΙΚΕΣ», ἐκδόσεις “Ὁρθόδοξος Κυψέλη’’, Θεσσαλονίκη χ.χρ., σελ. 20-24.