Νουθεσίες
Ὁσίου
Θεοφάνους τοῦ Ἐγκλείστου*
Ὁ
Κύριός μας εἶναι πολυέλεος καί πάντοτε ἕτοιμος σέ βοήθεια. Νά στρέφετε συνεχῶς
πρός Αὐτόν τόν νοῦ καί τήν καρδιά.
Σᾶς εἶναι ἀδύνατον να πηγαίνετε στήν
ἐκκλησία καθημερινά; Προσεύχεσθε στό σπίτι.
Νά συνηθίζετε νά ζῆτε τήν παρουσία τοῦ Θεοῦ. Νά σκέπτεσθε διαρκῶς ὅτι εἶναι «πανταχοῦ παρών καί τά πάντα πληρῶν». Νά ρυθμίζετε τήν ζωή σας, τίς σκέψεις σας, τά αἰσθήματα καί τίς πράξεις, ὅπως ἁρμόζει ἐνώπιον τῶν ὀφθαλμῶν τοῦ Θεοῦ.
Ἐάν προοδεύσετε σ᾿ αὐτό τό σημεῖο, δέν θά
χρειασθῆτε ἄλλες ἰδιαίτερες νουθεσίες. Ὁ
φόβος τοῦ Θεοῦ θ᾿ ἀρχίση νά τά τακτοποιῆ ὅλα.
Νά διαβάζετε τό Εὐαγγέλιο καί τίς Πράξεις
τῶν Ἀποστόλων καθημερινά ἀπό λίγο γιά προσωπική ὠφέλεια.
Στόν ἑαυτό σας νά εἶσθε αὐστηρή, στούς ἄλλους
συγκαταβατική. Μπροστά σέ ὅλους ταπεινή. Κανένα νά μήν ἀδικῆτε, ἐνῶ
ὅταν σᾶς ἀδικήσουν νά τούς εὐγνωμονῆτε. Κανένα
νά μήν κατακρίνετε. Ὅλους νά τούς θεωρῆτε ἁγίους καί μόνο τόν ἑαυτό σας ἁμαρτωλό».
* «Ὁ Ὅσιος Θεοφάνης ὁ Ἔγκλειστος (1815-1894) ἀποτελεῖ μιά
σημαντική μορφή τῆς ρωσικῆς Ὀρθοδοξίας, ἰδιαίτερα γνωστή γιά τήν πλούσια
συγγραφική προσφορά καί τόν ἡρωϊσμό της. Ὁ ἡρωϊσμός αὐτός ἐκδηλώθηκε κυρίως μέ
δύο παράλογες γιά τό ὀρθολογιστικό πνεῦμα τῆς ἐποχῆς μας πράξεις: Πρῶτον,
παραιτήθηκε ἀπό τήν ἐπισκοπική του ἕδρα, γιά νά ζήσει ἀσκητικά. Καί δεύτερον,
αὐτοφυλακίσθηκε καί παρέμεινε ἐπί εἰκοσιοκτώ ὁλόκληρα χρόνια ἔγκλειστος σ᾿ ἕνα
κελλί τῆς ἐρήμου Βισένσκ!
Ἐνῶ ὅμως ἐγκατέλειψε χάριν
τῆς ἡσυχαστικῆς ζωῆς τήν ἀρχιερατική του διακονία, ὁ Κύριος τοῦ Ἀμπελῶνος τοῦ
ἀνέθεσε μιά ἄλλη ποιμαντική, τήν «ταχυδρομική ποιμαντική». Δεχόταν καθημερινά
ἀπό εἴκοσι μέχρι σαράντα ἐπιστολές, ἀπό διάφορα πρόσωπα καί μέρη, μέ ἐρωτήματα
ἐπί ποικίλων θεμάτων. Καί συνήθως ἀπαντοῦσε σέ ὅλες. Ἔτσι στό διάστημα τῶν
εἰκοσιοκτώ ἐτῶν τῆς ἔγκλειστης ζωῆς του ἔγραψε χιλιάδες ἐπιστολές πού
διακρίνονται γιά τήν ἁπλότητα, τή φυσικότητα καί τή ζωντάνια τους.
Οἱ ἐπιστολές αὐτές πρόσφεραν
καί συνεχίζουν νά προσφέρουν καθοδήγηση καί παρηγορία σέ ἀναρίθμητες ψυχές.
Πολλές εἶχαν ἐκδοθῆ σέ τόμους ἐνῶ ἀκόμα ζοῦσε.»
(Ἀπὸ τὸ θαυμάσιο βιβλίο: «ΑΠΑΝΘΙΣΜΑ ΕΠΙΣΤΟΛΩΝ», ἐκδόσεις Ἱ. Μ.
Παρακλήτου, Ὠρωποῦ Ἀττικῆς 1989.)