Πῶς μπορεῖ νὰ γνωρίσει κάποιος, ἐὰν ἐργάζεται μὲ τὴν ἀπελπισία στὸν ἑαυτό του καὶ μὲ τὴν τέλεια ἐλπίδα στὸν Θεό.

Πῶς μπορεῖ νὰ γνωρίσει κάποιος, ἐὰν ἐργάζεται μὲ τὴν ἀπελπισία στὸν ἑαυτό του καὶ μὲ τὴν τέλεια ἐλπίδα στὸν Θεό.

ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ*

   Πολλὲς φορὲς νομίζουν μερικοὶ αὐθάδεις, πὼς δὲν ἔχουν κανένα θάρρος στὸν ἑαυτό τους καὶ πὼς ὅλη τους τὴν ἐλπίδα καὶ πεποίθηση τὴν ἔχουν στὸν Θεό· ὅμως δὲν εἶναι ἔτσι· καὶ ἀπὸ τὸ ἀποτέλεσμα ποὺ κάνει σ’ αὐτοὺς ὁ ξεπεσμός τους, ὅταν συμβεῖ, μποροῦν νὰ βεβαιωθοῦν. Διότι, ἂν αὐτοὶ λυποῦνται στὸν ξεπεσμό τους (δηλ. στὶς πτώσεις τους) καὶ τρόπον τινὰ ἀπελπίζονται καὶ λογιάζουν (σκέφτονται) πὼς δὲν μποροῦν εἰς τὸ ἑξῆς νὰ κάμουν καλό, τοῦτο εἶναι βέβαιο σημεῖο, ὅτι καὶ πρὸ τοῦ ξεπεσμοῦ τους εἶχαν θάρρος στὸν ἑαυτό τους καὶ ὄχι στὸν Θεό. Καὶ ἐὰν ἡ λύπη καὶ ἀπελπισία τους εἶναι πολλή, φανερὸ εἶναι ὅτι καὶ πολὺ θαρροῦσαν (πίστευαν) στὸν ἑαυτό τους καὶ λίγο στὸν Θεό, διότι ὅποιος δὲν θαρρεύεται πολὺ στὸν ἑαυτό του κ’ ἐλπίζει στὸν Θεό, ὅταν ξεπέσει (δηλ. πέσει σὲ ἁμαρτίες), δὲν θαυμάζεται (δὲν τοῦ φαίνεται παράξενο) τόσο πολύ, οὔτε λυπᾶται μὲ ὑπερβολή, ἐφ’ ὅσον ξέρει, ὅτι τοῦτο συμβαίνει σ’ αὐτὸν γιὰ τὴν ἀδυναμία τοῦ ἑαυτοῦ του καὶ γιὰ τὴν λίγη ἐλπίδα ποὺ ἔχει στὸν Θεό· μάλιστα τότε ἀπιστεῖ περισσότερο στὸν ἑαυτό του καί, μὲ περισσότερη ταπείνωση ἐλπίζει στὸν Θεό· καὶ μισεῖ περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλο τὰ ἄτακτα πάθη, –ποὺ εἶναι ἡ αἰτία τοῦ ξεπεσμοῦ του– μὲ ἕνα μεγάλο πόνο ἥσυχο καὶ εἰρηνικό, γιὰ τὴν βλάβη τοῦ Θεοῦ, καὶ ἀποκτᾶ μὲν τὴν ἀπιστία στὸν ἑαυτό του, καταδιώκει δὲ τοὺς ἐχθρούς του (τὰ πάθη του) μέχρι θανάτου μὲ μεγαλύτερη ἀνδρεία καὶ ἀπόφαση.

   Αὐτὰ ποὺ εἶπα, ἐπόθουν (θὰ ἤθελα) νὰ τὰ συλλογισθοῦν μερικὰ ὑποκείμενα, ποὺ νομίζουν πὼς εἶναι ἐνάρετα καὶ πνευματικά· καὶ οἱ ὁποῖοι, ὅταν πέσουν σὲ κανένα ἐλάττωμα, δὲν μποροῦν οὔτε θέλουν νὰ εἰρηνεύσουν· καὶ μερικὲς φορὲς θέλοντας νὰ ἐλευθερωθοῦν ἀπὸ τὴν πολλὴ λύπη, καὶ ἐνόχληση, ποὺ προσέρχεται σ’ αὐτοὺς ἀπὸ τὴν ἀγάπη τοῦ ἑαυτοῦ τους, τρέχουν παρευθύς, γιὰ τοῦτο καὶ μόνον, στὸν πνευματικὸ Πατέρα· στὸν ὁποῖο, ἔπρεπε κυρίως νὰ πηγαίνουν, γιὰ νὰ ξεπλυθοῦν ἀπὸ τὸν μολυσμὸ τῆς ἁμαρτίας καὶ νὰ λάβουν δύναμη κατὰ τοῦ ἑαυτοῦ τους μὲ τὸ ἁγιώτατο μυστήριο τῆς μετανοίας καὶ ἐξομολογήσεως.

* «ΑΟΡΑΤΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ», Μέρος α΄, Κεφάλαιο Δ΄. (Οἱ μικρὲς φραστικὲς παρεμβάσεις καὶ τὰ ἔντονα στοιχεῖα ὑπὸ ἱερομ. Ν.)