Παναγία ἡ Πορταΐτισσα
(Ἱερὰ Μονὴ Ἰβήρων)
Κάποιο βράδυ, ὅταν πιὰ στὴν μονὴ τοῦ Κλήμενος ἀρχίζουν νὰ κατοικοῦν Ἴβηρες μοναχοί, θαυμάσιο φαινόμενο βάζει σὲ ἀπορία τοὺς μοναχοὺς τῆς περιοχῆς: πύρινος στῦλος στέκεται πάνω στὴν θάλασσα καὶ φθάνει μέχρι τὸν οὐρανό. Τὸ ὄραμα ἐξακολουθεῖ γιὰ μερικὲς μέρες καὶ οἱ μοναχοὶ διακρίνουν στὴν βάση τοῦ στύλου μιὰ εἰκόνα, ποὺ πλέει ὄρθια στὰ κύματα. Κάνουν δέηση στὸν Θεό, γιὰ νὰ δοθεῖ ὁ ἀνεκτίμητος θυσαυρὸς καὶ ἡ Θεοτόκος ἐμφανίζεται στὸν εὐλαβῆ ἀναχωρητὴ Γαβριὴλ τὸν Ἴβηρα καὶ τὸν διατάζει νὰ περπατήσει στὰ κύματα, νὰ πάρει τὴν εἰκόνα Της καὶ νὰ τὴν δώσει στὸν ἡγούμενο καὶ τοὺς ἀδελφοὺς τῆς μονῆς.
Ὡστόσο, μετὰ τὴν ὑποδοχή της καὶ τὴν
τοποθέτησή της στὸν ναό, ἡ εἰκόνα κατ᾿ ἐπανάληψη ἐξαφανιζόταν ἀπ’ αὐτὸν καὶ
βρισκόταν τοποθετημένη ἐσωτερικὰ πάνω ἀπ’ τὴν πύλη τῆς μονῆς. Ἡ Παναγία
πληροφόρησε σὲ ὄνειρο τὸν ἅγιο Γαβριὴλ ὅτι αὐτὴ εἶναι ἡ θέση ποὺ διάλεξε μόνη
Της γιὰ νὰ φυλάγει αὐτὴ τοὺς μοναχοὺς κι ὄχι νὰ φυλάγεται ἀπ’ αὐτούς. Ἔτσι πῆρε
τὸ ὄνομα «Πορταΐτισσα» καὶ μέχρι
σήμερα ἡ παρουσία της στὴν μονὴ καὶ στὸ Ἅγιον Ὄρος θεωρεῖται ἐγγύηση γιὰ τὴν
προστασία τοῦ Ἁγιορειτικοῦ Μοναχισμοῦ ἀπὸ τὴν Θεοτόκο.
Ἀργότερα κτίστηκε παρεκκλήσι κοντὰ στὸ τεῖχος
τῆς μονῆς, ὅπου τοποθετήθηκε ἡ εἰκόνα, ἐνῶ ἔκλεισε ἡ παλαιὰ κι ἀνοίχθηκε ἄλλη
μεγαλοπρεπέστερη εἴσοδος.
Τὰ θαύματά της εἶναι ἄπειρα ὅπως καὶ τὸ πλῆθος
τῶν προσκυνητῶν της, ἰδιαίτερα τὸ Δεκαπενταύγουστο καὶ τὴν Δευτέρα τῆς
Διακαινησίμου, ποὺ λιτανεύεται καὶ γίνεται ἡ ἀνάμνηση τῆς εὕρεσής της μὲ
λειτουργία σὲ παρεκκλήσι τῆς παραλίας, στὸ σημεῖο ἀκριβῶς ποὺ τὴν ἔβγαλε ἀπὸ τὴν
θάλασσα ὁ ἅγιος Γαβριήλ.
Ὑπεραγία Θεοτόκε, σῶσον ἡμᾶς!
ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΟΝ
Ἦχος α΄. Τῆς ἐρήμου πολίτης…
Τὴν θείαν Σου Εἰκόνα δεδεγμένοι ἐν θαύματι, Πυλωρὸν Παρθένε καὶ σκέπην καὶ Προστάτιδα ἔχομεν, τοῦ κλήρου σοι οἱ τρόφιμοι ἀεί, καὶ Σοῦ ὡς ἀφομείωμα ἡμεῖς, τὴν Αὐτήν Σου προσκυνοῦντες ἀπὸ ψυχῆς, βοῶμεν σοι Θεοτόκε˙ δόξα τῇ παναγάθῳ Σου βουλῇ, δόξα τῇ προστασίᾳ Σου, δόξα τῇ πρὸς ἡμᾶς Ἁγνὴ θείᾳ προνοίᾳ Σου.
Ἕτερον.
ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΟΝ
Ἦχος δ΄. Ταχὺ προκατάλαβε…
Ὡς δώρημα τέλειον, τῶν οἰκτιρμῶν σου
Ἁγνή, πιστῶς ἐδεξάμεθα, τὴν παραδόξως ἡμῖν, ἐλθοῦσαν Εἰκόνα σου· ὅθεν καὶ
πυλωρόν σε, κεκτημένοι Παρθένε, πόθῳ σοι ἐκβοῶμεν, Πορταΐτισσα Κόρη· Χαῖρε
Κεχαριτωμένη, ὁ Κύριος μετὰ σοῦ.
ΚΟΝΤΑΚΙΟΝ
Ἦχος πλ. δ΄. Τῇ Ὑπερμάχῳ…
Ὡς πυλωρὸς καὶ ἀρωγὸς ἡμῶν καὶ ἔφορος
Μὴ ἀντανέλῃς ἀφ᾿ ἡμῶν τὴν σὴν βοήθειαν
Πορταΐτισσα Παρθένε ἐκδυσωποῦμεν·
Ἀλλὰ πλήρου τὰς σεπτὰς ἐπαγγελίας σου
Ἃς ἡμῖν εὐηγγελίσω ὡς φιλάγαθος
Ἵνα κράζωμεν, χαῖρε
πάντων ἀντίληψις.
ΜΕΓΑΛΥΝΑΡΙΟΝ
Χαίρει ἡ Ἰβήρων σεπτὴ Μονή, πυλωρόν σε
Κόρη, κεκτημένη καὶ ἀρωγόν· Ὅθεν σοι βοῶμεν· Τὰς οὐρανίους πύλας, ἄνοιξον τοῖς
ὑμνοῦσί σε, Πορταΐτισσα.