Ὁ ἅγιος Ἀμβρόσιος ἐπίσκοπος Μεδιολάνων
Ἑορτάζει τὴν ζ΄ (7η) Δεκεμβρίου.
ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ*
Τὸ φθαρτὸν Ἀμβρόσιος ἐκδὺς σαρκίον,
Θείας μετέσχεν ἀμβροσίας ἀξίως.
Ἑβδόμῃ Ἀμβρόσιος ποτὶ ἄμβροτον ἤλυθεν οὖδας.
Τοῦτος ὁ ἅγιος καταγόταν ἀπὸ τὴν μεγαλόδοξη πόλη Ρώμη καὶ ἦταν ἕνας τῆς Βασιλικῆς Συγκλήτου, τὸ ἔτος τοδ΄ (374), φυλάγοντας μὲν πάντοτε καὶ στοὺς λόγους καὶ στὰ ἔργα τὴν ἀλήθεια, ἀναγνωριζόμενος δὲ ζυγὸς καὶ στάθμη τῆς δικαιοσύνης, χωρὶς νὰ κάμνει τὶς κρίσεις καὶ ἀποφάσεις του νὰ κλίνουν (νὰ γέρνουν) στὸ ἕνα ἢ στὸ ἄλλο μέρος κατὰ φιλοπροσωπία ἢ προτίμηση, ἀλλ’ ὀρθὲς καὶ ἀπροσωπόληπτες. Ἔτσι, γιὰ τὶς ἀρετές του αὐτὲς τοῦ ἐμπιστεύθηκαν -οἱ εὐσεβεῖς Βασιλεῖς Κωνσταντῖνος καὶ Κώνστας οἱ γυιοὶ τοῦ μεγάλου Κωνσταντίνου- καὶ τὴν ἡγεμονία ὅλης τῆς Ἰταλίας. Καὶ μὴ ὄντας ἀκόμη τελειωμένος μὲ τὸ ἅγιο Βάπτισμα, ἀλλὰ κατηχούμενος, ὄχι λιγότερος ὅμως κατὰ τὴν ἀρετὴ καὶ τὴν καθαρότητα τῆς ζωῆς, δὲν ἦταν κατώτερος ἀπὸ τοὺς τέλειους Χριστιανούς, ποὺ εἶναι βαπτισμένοι καὶ κοινωνοῦν τὰ τοῦ Χριστοῦ μυστήρια.
Κι ἐπειδὴ λοιπόν, πέθανε ὁ Ἀρχιερέας τῶν Μεδιολάνων, διὰ τοῦτο μὲ τὴν κρίση καὶ ἀπόφαση τοῦ βασιλέως Οὐαλεντιανοῦ χειροτονεῖται ὁ μέγας τοῦτος Ἀμβρόσιος Ἐπίσκοπος τῆς τῶν Μεδιολάνων Ἐκκλησίας ἀφοῦ βαπτίσθηκε τὴν μιὰ ἡμέρα καὶ τὴν ἄλλη ἔγινε Ἀναγνώστης, κ’ ἔτσι κατὰ σειρὰ διῆλθε ὅλους τοὺς Ἐκκλησιαστικοὺς βαθμοὺς καὶ ’φθασε στὸν μεγαλύτερο καὶ τέλειο τῆς Ἀρχιερωσύνης.
Ἀφοῦ λοιπὸν καλῶς ποίμανε τὴν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, ἔγινε συμβοηθὸς καὶ συναγωνιστὴς τῶν ἄλλων πατέρων, ὅσων ἀγωνίσθηκαν ἐναντίον τῆς αἱρέσεως τοῦ Ἀρείου καὶ Σαβελλίου καὶ Εὐνομίου, καὶ ὑπὲρ τῆς εὐσεβοῦς πίστεως διάφορα βιβλία συνέγραψε. Ἀλλὰ καὶ τὸν βασιλιᾶ Θεοδόσιο ὅταν ἦλθε ἀπὸ τὴν Θεσσαλονίκη στὰ Μεδιόλανα τὸν ἐμπόδισε ἀπὸ τὴν εἴσοδο τῆς Ἐκκλησίας θυμίζοντάς του τοὺς φόνους τοὺς ὁποίους τόλμησε (νὰ διαπράξει) στὴν Θεσσαλονίκη, καὶ τὸν δίδαξε πόση διαφορὰ εἶναι μεταξὺ ἱερωμένου καὶ λαϊκοῦ, ἔστω κι ἂν εἶναι βασιλιᾶς, καὶ ὅτι δὲν πρέπει ἔτσι προπετῶς καὶ μ’ αὐθάδεια νὰ τολμᾶ (νὰ προσέρχεται) στὰ θεῖα.
Κι ἀφοῦ λοιπόν, καλῶς διάνυσε τὴν ζωή του ὁ ἀοίδιμος τοῦτος Πατὴρ τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ, μὲ γῆρας καλὸ ἀναπαύθηκε ἐν Κυρίῳ.
Ταῖς Αὐτοῦ ἁγίαις πρεσβείαις, Χριστὲ ὁ Θεός, ἐλέησον καὶ σῶσον ἡμᾶς. Ἀμήν.
* «Συναξαριστὴς τῶν δώδεκα μηνῶν» τοῦ Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου, τόμ. 2ος, σελ. 254,255. (Μικρὴ φραστικὴ διασκευή, ὑπὸ ἱερομ. Ν. ἁγιορείτου).