ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΤΑΥΡΟ

ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΤΑΥΡΟ

Ἀρχιμ. Δανιὴλ Ἀεράκη*

Κουστωδίες

 

   Δὲν εἶχε μόνο κουστωδία. Εἶχε καὶ συνοδεία. Ὁ Ἰησοῦς πορεύεται πρὸς τὸν Σταυρό. Πορεύεται μὲ τὸν Σταυρό. Πορεύεται πάνω στὸν Σταυρό. Πορεύεται μετὰ τὸν Σταυρό. Τὸ θέλησε μόνος. «Ἑκουσίᾳ Σου βουλῇ Σταυρὸν ὑπέμεινας, Σωτήρ» (κάθισμα δ΄ ἤχου). Διάλεξε μόνος τὸν δρόμο τοῦ Πάθους, ποὺ εἶναι μονόδρομος σωτηρίας γιὰ μᾶς.

   Μόνος ἀπὸ πλευρᾶς πάθους καὶ βιώσεως τοῦ πόνου. Μαζὶ μὲ ἄλλους ἀπὸ πλευρᾶς ἐκτελέσεως τῆς θανατικῆς ἀποφάσεως. Μαζί του ἡ κουστωδία.

   • Κουστωδία οἱ ὁπλισμένοι στρατιῶτες.

   • Κουστωδία οἱ μανιώδεις Ἰουδαῖοι.

   • Κουστωδία ὅσοι προσῆλθαν στὸν κῆπο τῆς Γεθσημανῆ «μετὰ μαχαιρῶν καὶ ξύλων» (Ματθ. κστ΄ 47).

   • Κουστωδία στὴν αὐλὴ τοῦ ἀρχιερέα Καϊάφα, ὅπου οἱ πληρωμένοι «μπράβοι» φωνάζουν: «Ἔνοχος θανάτου ἐστί» (Ματθ. κστ΄ 66).

   • Κουστωδία στὸ πραιτώριο τοῦ Πιλάτου, ὅπου τὰ ὄργανα τοῦ θρησκευτικοῦ κατεστημένου μεταξὺ Ἀναμαρτήτου καὶ κακοποιοῦ ἐπιλέγουν τὸν κακοποιό.

   • Κουστωδία στὸ πραιτώριο τοῦ Πιλάτου, ὅπου τὰ κατευθυνόμενα πλήθη φωνασκοῦν ρυθμικὰ πότε τὸ «Σταυρωθήτω» (Ματθ. κζ΄ 22-23) καὶ πότε τὸ «Ἆρον ἆρον, σταύρωσον αὐτόν» (Ἰωάν. ιθ΄ 15).

   • Κουστωδία, ὅταν ὁ ἡγεμόνας, ὁ Πιλᾶτος, παραδίδει τὸν ἄοπλο στοὺς ὁπλισμένους στρατιῶτες. Καὶ ἐκεῖνοι μὲ τὴν σειρά τους «συνήγαγον ὅλην τὴν σπεῖραν» (Ματθ. κζ΄ 27). Ἡ ἀγάπη παραδίνεται στὰ χέρια τῆς κακίας.

   • Κουστωδία οἱ ἀρχιερεῖς, ποὺ ἔσυραν τὸ ἀρχιερατικό τους κῦρος μέχρι τὸν Σταυρὸ καὶ διέσυραν τὸ ἀξίωμά τους καὶ ἐξευτέλισαν τὴν ἀξιοπρέπειά τους, ὅταν σχημάτισαν συγχορδία μὲ τοὺς φαρισαίους, λέγοντας: «Καταβάτω νῦν ἀπὸ τοῦ σταυροῦ, ἵνα ἴδωμεν καὶ πιστεύσωμεν ἐπ᾿ αὐτῷ» (Ματθ. κζ΄ 42).

   • Κουστωδία οἱ σταυρωτές, ποὺ συναγωνίζονταν σὲ μανία, ποιός θὰ χτυπάει πιὸ δυνατὰ τὰ καρφιά, γιὰ νὰ ἱκανοποιήσουν τὰ σαδιστικά τους ἔνστικτα…

   Παντοῦ κουστωδία. Καὶ στὸν τάφο ἀκόμα (Ματθ. κη΄ 65-66). Παντοῦ περικυκλωμένος ὁ Ἰησοῦς. Πάντοτε, μέσα στὴν ἱστορία, περικυκλωμένος ἀπὸ ἀσεβεῖς, ποὺ Τὸν περιπαίζουν, ποὺ Τὸν βλασφημοῦν.

Συνοδεία

 

   Μόνο οἱ κουστωδίες τῶν ἐχθρῶν ὑπάρχουν; «Σημεῖον ἀντιλεγόμενον» ὁ Χριστός. Γιὰ τοὺς ἐχθροὺς ὁ ἐπικίνδυνος, ποὺ πρέπει νὰ ἐξαφανίζεται ἀπὸ τὰ καθημερινὰ δρώμενα. Γιὰ τοὺς φίλους ὁ λατρευτὸς Σωτήρας.

   Πάντοτε κοντά Του θὰ βρίσκεται καὶ ἡ συνοδεία  τ ῆ ς  ἀ γ ά π η ς. Ψυχές, θαμπωμένες ἀπ᾿ τὴν σταυρωμένη Του ἀγάπη, ἀφοσιωμένα Τὸν ἀκολουθοῦν.

   Ἔχει ὁ Χριστὸς ἀνάγκη συνοδείας; Δὲν εἶναι ἐκεῖνος, ποὺ συνοδεύεται ἀπὸ σμήνη ἀγγέλων καὶ ἀρχαγγέλων; Σὲ ποιό ἀπὸ τὰ θεοφανικὰ γεγονότα δὲν συνοδεύεται ἀπὸ  ἀ γ γ ε λ ι κ ὲ ς  δ υ ν ά μ ε ι ς ; Ἀπὸ τὴν πρώτη Του παρουσία στὸν κόσμο, κατὰ τὸν Εὐαγγελισμό, μέχρι τὸν Σταυρό, τὴν Ἀνάσταση, τὴν Ἀνάληψη καὶ τὴν Δευτέρα Παρουσία, δορυφορεῖται καὶ διακονεῖται ἀπὸ ἀγγέλους. Καὶ ὄχι μόνο ἄγγελοι, ἀλλὰ καὶ ἄνθρωποι παντοῦ Τὸν συνοδεύουν. Τὸν ἀκολουθοῦν (Ματθ. δ΄ 25).

   Βεβαίως, ἄλλο εἶναι ν᾿ ἀκολουθεῖς τὸν Χριστὸ στὴν  λ ε ω φ ό ρ ο  τ ῶ ν  θ α υ μ ά τ ω ν, καὶ ἄλλο νὰ Τὸν ἀκολουθεῖς στὸ ἀνηφορικὸ  μ ο ν ο π ά τ  ι  τοῦ Σ τ α υ ρ ο ῦ. Ἄλλο νὰ Τὸν ἀκολουθεῖς στὶς χαρές, καὶ ἄλλο νὰ Τὸν συνοδεύεις στοὺς πόνους. Ἄλλο νὰ εἶσαι μαζί Του στὸν γάμο τῆς Κανᾶ, ὅπου τὸ νερὸ γίνεται γλυκὸ κρασί, καὶ ἄλλο νὰ εἶσαι μαζί Του στὸν Γολγοθᾶ, ὅπου τὸ ποτήρι εἶναι κατάμεστο ἀπὸ «χολὴν καὶ ὄξος» (Ἰωάν. ιθ΄ 29).

   Ἀξιοθαύμαστες οἱ μορφὲς ἐκεῖνες, ποὺ ἀψηφώντας ἄμεσους κινδύνους, ἀκόμα καὶ τὸν θάνατο, ἀκολούθησαν τὸν Ἰησοῦ στὴν ὅλη πορεία τοῦ ἁγίου Πάθους.

   • Θαυμάζουμε τοὺς πλανῆτες, ποὺ σχηματίζουν δορυφορικὸ χορὸ γύρω ἀπὸ τὸν ἥλιο.

   • Περισσότερο θαυμάζουμε τοὺς ἀγγέλους, ποὺ δορυφοροῦν ὅλοι μαζὶ τὸν Τριαδικὸ Θεό.

   • Καὶ ἀκόμα περισσότερο θαυμάζουμε τοὺς πιστοὺς ἀνθρώπους, ποὺ δορυφοροῦν τὸν Ἐσταυρωμένο. Ἂς ὑποκλιθοῦμε μπροστά τους.

   Τὰ πρόσωπα αὐτά, ἡ συνοδεία δηλαδὴ τοῦ Σταυροῦ, εἶναι κυρίως γυναῖκες. Σὰν νὰ ἤθελε τὸ γυναικεῖο γένος νὰ ἀποκαταστήσει τὸ κακὸ τῆς Εὔας.

   • Ἡ  Ε ὔ α, μὲ τὴν παρακοή της, μᾶς ἔβγαλε ἀπὸ τὸν παράδεισο. Ἡ νέα Εὔα, ἡ  Π α ν α γ ί α, μαζὶ μὲ τὶς ἄλλες ἅγιες γυναῖκες, συνοδεύουν τὸν Υἱὸ τῆς ὑπακοῆς στὴν πράξη γιὰ τὰ θυρανοίξια τοῦ παραδείσου.

   • Ἡ Εὔα ἐκείνη ἅπλωσε τὰ χέρια στὸ ξύλο τῆς παρακοῆς, μιὰ πράξη, ποὺ στοίχισε τόσο φρικτά. Οἱ νέες Εὔες, οἱ ἅγιες γυναῖκες, στὸ φόντο τοῦ Πάθους, διακονοῦν Ἐκεῖνον, ποὺ ἅπλωσε τὰ χέρια στὸ ξύλο τῆς ὑπακοῆς, στὸν Σταυρό. «Διὰ ξύλου ὁ Ἀδὰμ παραδείσου γέγονεν ἄποικος. Διὰ ξύλου δὲ Σταυροῦ ὁ λῃστὴς Παράδεισον ᾤκησεν» (ἀπὸ τοὺς μακαρισμοὺς τῆς Μεγάλης Παρασκευῆς).

Μετάνοια καὶ ἀγάπη

 

   Ὑπῆρξαν βεβαίως καὶ ἄνδρες στὴν συγκινητικὴ  σ υ ν ο δ ε ί α  τοῦ Πάθους. Στὸ ὅλο σκηνικὸ βλέπουμε καὶ ἀνδρικὰ φωτεινὰ πρόσωπα. Διακρίνουμε:

   • Τὸν μαθητὴ τῶν δακρύων, τὸν  Π έ τ ρ ο, ποὺ κάλυψε τὸ αἶσχος  τῆς ἀρνήσεως μὲ τὸ πικρό του κλάμα τὴν νύχτα τῆς Μεγάλης Πέμπτης (Ματθ. κστ΄ 75).

   • Τὸν  λ η σ τ ή, ποὺ θεολόγησε ἀπὸ τὸν ἄμβωνα τοῦ δικοῦ του σταυροῦ (Λουκ. κγ΄ 42).

   • Τὸν  ἑ κ α τ ό ν τ α ρ χ ο, ποὺ ἡ καρδιά του σείστηκε μαζὶ μὲ τὶς πέτρες τοῦ Γολγοθᾶ (Ματθ. κζ΄ 54).

   • Οἱ ἄνθρωποι ἀπὸ τὸ ἀνώνυμο  π λ ῆ θ ο ς, ποὺ ἀνέβηκαν στὸν Γολγοθᾶ σὰν θεατὲς ἐγκληματικῆς περιεργείας, ἀλλ᾿ ἐπέστρεψαν θαυμαστὲς θεϊκῆς ἐνεργείας καὶ χτυποῦσαν τὰ στήθη γιὰ τὴν συνενοχή τους (Λουκ. κγ΄ 48).

   Οἱ ἄνδρες τῆς συνοδείας τοῦ Πάθους, πλὴν ἑνός, τοῦ  Ἰ ω ά ν ν η, τοῦ μαθητῆ τῆς ἀγάπης, συνοδεύουν τὸν Χριστό, χειραγωγούμενοι ἀπὸ τὴν  μ ε τ ά ν ο ι α. Ἂν δὲν ἦταν ἡ μετάνοια, νὰ τοὺς πάρει ἀπὸ τὸ χέρι καὶ νὰ τοὺς ὁδηγήσει στὸν Χριστό, ποιός ἀπὸ αὐτοὺς θὰ τολμοῦσε ν᾿ ἀνήκει στὴν συνοδεία Του;

Ἦλθε ἡ Παναγία

 

   Ἡ ἀγάπη τῆς μητέρας συνοδεύει τὸν Υἱὸ στὸ μαρτύριό Του. Ἡ Παναγία  τ ο ῦ  Π ά θ ο υ ς  εἶναι ἡ γενναιότερη, ἀλλὰ καὶ συμπαθέστερη Παναγία. Δίπλα ἀπὸ τὸ στασίδι τοῦ Υἱοῦ της, τὸν Σταυρό, τὸ στασίδι τὸ δικό της, τοῦ μητρικοῦ πόνου.

   • Εἶχε ἔλθει ἡ ὥρα νὰ ἐκπληρωθεῖ ἡ προφητεία τοῦ Συμεών:  Ρ ο μ φ α ί α  θὰ ξεσχίσει τὴν καρδιά σου (Λουκ. β΄ 35). Ἡ χαρὰ τῆς ἀγκαλιᾶς κρύβει τὴν πίκρα τοῦ μέλλοντος γιὰ κάθε μητέρα.

   Τώρα ἡ μεγάλη Μητέρα δὲν σφίγγει τὸν Υἱό της στὴν στοργική της ἀγκαλιά. Τώρα Τὸν βλέπει καθηλωμένο στὴν ἀγκαλιὰ τῆς πιὸ μεγάλης ὀδύνης. Καὶ γίνεται καὶ ἡ δική της ὀδύνη μεγάλη καὶ ὁ δικός της σταυρὸς βαρύς. «Υἱέ μου, ποῦ τὸ κάλλος ἔδυ τῆς μορφῆς σου; Οὐ φέρω καθορᾶν σε ἀδίκως σταυρούμενον» (ἀπόστιχα Μεγάλης Παρασκευῆς).

   • Εἶχε ἔλθει ἡ ὥρα νὰ συνοδεύσει ἡ Μητέρα τὸν Υἱό της σ᾿ ἕναν ἄλλο γάμο.

   Σ᾿ ἐκεῖνον, στὸν  γ ά μ ο  τῆς Κανᾶ, τὸν συνόδευσε, γιὰ νὰ εὐλογηθεῖ ἡ ἕνωση ἀνδρὸς καὶ γυναικός.

   Τώρα Τὸν συνοδεύει ὡς  Ν υ μ φ ί ο  στὸν γάμο τοῦ Σταυροῦ, γιὰ νὰ ὁλοκληρωθεῖ ἡ ἕνωση Θεοῦ καὶ ἀνθρώπου, ἡ ζεῦξις οὐρανοῦ καὶ γῆς. «Ποῦ πορεύῃ, τέκνον; Τίνος χάριν τὸν ταχὺν δρόμον τελεῖς; Μὴ ἕτερος γάμος πάλιν ἐστὶν ἐν Κανᾷ, κἀκεῖ νῦν σπεύδεις, ἵν᾿ ἐξ ὕδατος αὐτοῖς οἶνον ποιήσῃς; Συνέλθω σοι, Τέκνον, ἢ μείνω σοι μᾶλλον; Δός μοι λόγον, Λόγε· μὴ σιγῶν παρέλθῃς με, ὁ ἁγνὴν τηρήσας με» (οἶκος Μεγάλης Παρασκευῆς).

   • Εἶχε ἔλθει ἡ ὥρα, νὰ ἐπιμεληθεῖ καὶ ὁ Υἱὸς τὴν Μητέρα. Ὁ Σταυρὸς εἶναι ἡ  ἐ π ι μ έ λ ε ι α  τῶν ἁμαρτωλῶν. Σώζει ὅλους τοὺς ἁμαρτωλούς, ποὺ μὲ πίστη καὶ μετάνοια προσέρχονται στὴν χάρη Του.

   Ἀλλ᾿ ὁ Ἐσταυρωμένος ἐπιδεικνύει κάποια ἰδιαίτερη ἐπιμέλεια, ξεχωριστὴ φροντίδα, γιὰ τὴν Μητέρα Του. Κάποτε φάνηκε σὰν νὰ μὴ τῆς ἔδινε σημασία: «Μήτηρ μου καὶ ἀδελφοί μου -εἶχε πεῖ- οὗτοί εἰσιν οἱ ἀκούοντες τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ» (Λουκ. η΄ 21).

   Τότε ἡ μητρικὴ παρέμβαση, ἴσως νὰ παρεμπόδιζε τὴν καθολικὴ λυτρωτικὴ ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ. Τώρα ἡ Μητέρα ἔχει ἀνάγκη φροντίδας. Μένει μόνη, ἀφοῦ ὡς Παρθένος, ὡς Ἀειπάρθενος δὲν ἔχει ἄλλα σαρκικὰ παιδιά.

   Ὁ Μονογενὴς Υἱὸς ἦλθε ἡ ὥρα ν᾿ ἀμείψει τὴν Μητέρα. Τὴν βλέπει μὲ στοργὴ καὶ τῆς δείχνει τὸ στήριγμά της: «Ἰδοὺ ὁ υἱός σου»! Ἐμπιστεύεται τὴν Μητέρα τῆς Ἀγάπης στὸν μαθητὴ τῆς Ἀγάπης: «Ἰδοὺ ἡ μήτηρ σου»! (Ἰωάν. ιθ΄ 25-27). 

   Ἡ Παρθένος Μητέρα στὸν παρθένο μαθητή.

   Στὸν μαθητὴ τῆς Ἀγάπης προσφέρει τὸ ἱερώτερο δῶρο. Μεγάλο δῶρο στὴν Ἐκκλησία ἡ Μητέρα τοῦ Κυρίου. Ἡ Ἐκκλησία «ἔχει παραλάβει εἰς τὰ ἴδια» τὴν Παναγία. Καὶ σημειώνει ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος: «Βαβαὶ τῆς τιμῆς! Ὅσῃ τὸν μαθητὴν ἐτίμησε τιμῇ!… Διδάσκει ἡμᾶς πλέον τι νέμειν ταῖς μητράσιν. Ὥσπερ γὰρ ἐναντιουμένοις τοῖς γονεῦσι περὶ τὰ πνευματικὰ οὐδὲ εἰδέναι χρή, οὕτως, ὅταν μηδὲν ἐμποδίζωσιν, ἅπαν τὸ εἰκὸς ἀπονέμειν αὐτοῖς δεῖ, καὶ πρὸ τῶν ἄλλων αὐτοὺς τιθέναι, ἀνθ᾿ ὧν ἔτεκον, ἀνθ᾿ ὧν ἀνέθρεψαν, ἀνθ᾿ ὧν μυρία ὑπέστησαν δεινά.» (Ε.Π.Ε. 14, 672). Μ ε τ ά φ ρ α σ ι ς: Πώ, Πώ, μὲ πόσο μεγάλη τιμὴ τίμησε τὸν μαθητή! Μ᾿ αὐτὴ τὴν ἐνέργεια ὁ Χριστὸς μᾶς διδάσκει, νὰ προσφέρουμε κάτι περισσότερο στὶς μητέρες. Ὅταν οἱ γονεῖς ἀντιτίθενται στὰ πνευματικὰ ζητήματα, δὲν πρέπει οὔτε καὶ νὰ τοὺς γνωρίζουμε. Ὅταν ὅμως δὲν μᾶς ἐμποδίζουν καθόλου, ὀφείλουμε ν᾿ ἀπονέμουμε σ᾿ αὐτοὺς ὅλη τὴν φυσικὴ ἀγάπη μας· νὰ θέτουμε αὐτοὺς πάνω ἀπὸ τοὺς ἄλλους, καὶ διότι μᾶς γέννησαν καὶ διότι μᾶς ἀνέθρεψαν, ἀλλὰ καὶ διότι γιὰ μᾶς τόσες θυσίες ἔκαναν.

Πότε θὰ Τὸν ἀκολουθήσουμε;

 

   Ἦλθε ἡ ὥρα καὶ γιὰ τὴν δική μας ἔνταξη στὴν συνοδεία τοῦ Χριστοῦ. Θέλουμε ἀληθινὰ ν᾿ ἀνήκουμε στὴν συνοδεία Του;

   Ἂς μὴ σπεύσουμε μὲ ἐπιπολαιότητα ν᾿ ἀπαντήσουμε. Στὸν Πέτρο, ποὺ δὲν καταλάβαινε τὴν ἡμέρα ἐκείνη, τὴν Μεγάλη Πέμπτη, τί σημαίνει συνοδεία τοῦ Σταυροῦ, εἶπε: «Ὅπου ἐγὼ ὑπάγω, οὐ δύνασαί με νῦν ἀκολουθῆσαι, ὕστερον δὲ ἀκολουθήσεις μοι» (Ἰωάν. ιγ΄ 36).

   Πότε, Κύριε, θὰ Σὲ ἀκολουθήσουμε, ἂν τώρα δὲν μποροῦμε; Πότε εἶναι αὐτὸ τὸ «ὕ σ τ ε ρ ο ν»; Ὅλο ἔτσι λέμε:

   Ὕστερα καὶ ὕστερα, ἀργότερα καὶ ἀργότερα!

   Ἔχω καιρό!

   Κι ὅλο ἀναβάλλουμε τὴν ἔνταξή μας στὴν δική Σου ἀφοσίωση. Φοβόμαστε τὸν Σταυρὸ καὶ δὲν ἀποφασίζουμε νὰ Σὲ ἀκολουθήσουμε. Πότε, Κύριε;

   Ἡ πεῖρα τῶν ἁγίων λέει γιὰ τὸ  π ό τ ε:

   • Ὅταν ἀπαλλαγοῦμε ἀπ᾿ τὶς ἐξαρτήσεις τοῦ κόσμου καὶ μὲ ἀπόλυτη ἐμπιστοσύνη ἀφεθοῦμε στὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ, ποὺ ἔχει τὸ σχέδιό Του γιὰ ὅλους.

   • Ὅταν ἀπαλλαγοῦμε ἀπὸ τὴν μανία τῶν  ὑ λ ι κ ῶ ν  πραγμάτων καὶ τὴν ἀγάπη τοῦ χρήματος. Τὴν  φ ι λ α ρ γ υ ρ ί α  ἄφησε, εἶπε στὸν νέο ἐκεῖνο, «καὶ δεῦρο ἀκολούθει μοι» (Ματθ. ιθ΄ 21).

   • Ὅταν ἀπαλλαγοῦμε ἀπὸ τὸ ἐγώ, ποὺ δὲν μᾶς ἀφήνει νὰ μποῦμε στὸ μονοπάτι τῆς θυσίας. Τότε θὰ ἐκπληρωθεῖ ἡ προσταγὴ τοῦ Χριστοῦ: «Ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ καὶ ἀκολουθείτω μοι» (Μάρκ. η΄ 34).

   • Ὅταν ἐλευθερωθοῦν τὰ χέρια μας καὶ τὰ ἀφήσουμε νὰ μᾶς κρατήσουν καλὰ οἱ δυὸ θυγατέρες τοῦ οὐρανοῦ, ἡ  μ ε τ ά ν ο ι α  καὶ ἡ  ἀ γ ά π η. Αὐτὲς θὰ μᾶς ὁδηγήσουν στὸν Σταυρό. Τὰ δικά Του χέρια εἶναι τρυπημένα καὶ ματωμένα.

   Τὸ ἕνα γιὰ τὴν δική μας μετάνοια. Εἶναι ἕτοιμο νὰ περιμαζέψει ὅλες τὶς ἁμαρτίες μας, ποὺ ἡ μετάνοια Τοῦ προσάγει.

   Τὸ ἄλλο γιὰ τὴν ἀγάπη. Εἶναι ἕτοιμο ν᾿ ἀγκαλιάσει ὅλους τοὺς ἀνθρώπους μὲ τὴν πιὸ δυνατὴ ἀγάπη.

   • Θὰ μετανοήσουμε;

   • Θὰ συγκινηθοῦμε ἀπὸ τὸ Πάθος τοῦ Σταυροῦ;

   • Τὸ Αἷμα τῆς Μεγάλης Παρασκευῆς θὰ μᾶς λυτρώσει ἀπὸ τὶς ἐνοχὲς καὶ τὶς μύριες κολάσεις.

   • Θὰ ἀγαπήσουμε θερμὰ «τὸν ἀγαπήσαντα ἡμᾶς»;

   • Θὰ μᾶς ἀμείψει γιὰ τὴν ἀγάπη μας.

   Κύριε, ὄχι σὲ κουστωδίες, ἀλλὰ στὴν ἱερή Σου συνοδεία θέλουμε νὰ συνταχθοῦμε καὶ νὰ μείνουμε γιὰ πάντα.

* Περιοδικὸ «Ἰωάννης ὁ Βαπτιστής», τεῦχ. 552, Μάρτιος 2011, σ. 33-36.