Σάββατο 23 Απριλίου 2022

Δεῖξε μας τήν Ἀνάσταση!




Δεῖξε μας τήν Ἀνάσταση!


Ἀρχιμ. Δανιὴλ Ἀεράκη*


Πρόκληση

   Πρόκληση καί παράκληση. Τήν πρόκληση τήν ἀντιπαρέρχεται ὁ Ἐσταυρωμένος, ὅπως ἀντιπαρέρχεται ὅλες τίς προκλήσεις τῶν ἀσεβῶν. Προκλητικά θαύματα δέν πραγματοποιεῖ, ἀφοῦ τό θαῦμα προϋποθέτει πίστη, προσευχή καί ἀναγκαιότητα.

   Οἱ Ἰουδαῖοι, πού κάτω ἀπ᾿ τό Σταυρό Τόν προκαλοῦν γιά θαῦμα, δέν τά διαθέτουν αὐτά.

   • Ἄν πίστευαν στό Χριστό, δέν θά Τόν παρέδιναν στόν Πιλᾶτο, μέ αἴτημα νά σταυρωθεῖ.

   • Ἄν προσεύχονταν στό Χριστό, δέν θά Τόν βλασφημοῦσαν, οὔτε θά Τόν χλεύαζαν.

   • Ἄν Τόν αἰσθάνονταν ὡς ἀνάγκη, δέν θά προτιμοῦσαν τόν Βαραββᾶ ἀντί Ἐκείνου.

   Νά γιατί ὁ Χριστός δέν ὑποκύπτει. Δέν ἱκανοποιεῖ τό αἴτημά τους. Δέν εὐαισθητοποιεῖται στήν πρόκλησή τους. Τόν προκαλοῦν: «Καταβάτω ἀπό τοῦ Σταυροῦ, ἵνα ἴδωμεν καί πιστεύσωμεν» (Μάρκ. ιε΄ 32).

   Γι᾿ αὐτό δέν κατεβαίνει ἀπ᾿ τό Σταυρό; Διότι τό ζητάει ἡ πρόκληση τῶν ἀσεβῶν; Ἀσφαλῶς καί γιά ἄλλους λόγους.

   • Ὁ ἀρχιμάστορας δέν κατεβαίνει ἀπ᾿ τή σκαλωσιά, ἄν δέν τελειώσει τό ἔργο. Ὁ Σταυρός εἶναι ἡ σκαλωσιά τῆς Ἀναστάσεως. Ὁ Χριστός εἶναι ὁ πρωτομάστορας τῆς Ἀγάπης. Θά κατεβεῖ, ὅταν τελειώσει τό ἔργο Του. Τό «τετέλεσται» θά τό πεῖ, ὅταν Ἐκεῖνος κρίνει.

   • Ὁ ἥρωας δέν σταματᾶ τή μάχη, παρά μόνο ὅταν καταβάλει τόν ἐχθρό καί καταλάβει τό ὕψωμα. Ὁ Σταυρός εἶναι τό μετερίζι τοῦ Χριστοῦ. Ἀπ᾿ ἐκεῖ δίνει τή μάχη. Θά κατεβεῖ, ὅταν κατακτηθεῖ τό ὕψωμα, πού λέγεται Ἀνάσταση. Θά κατακτηθεῖ γιά τούς ἀνθρώπους, ἀφοῦ στό ὕψος τοῦ Σταυροῦ βρέθηκε καί ἡ Θεότητά Του, ἡ πηγή τῆς ζωῆς καί τῆς ἀθανασίας.

 

Παράκληση εὐσεβῶν

   Ἀλλ᾿ ἐνῶ δέν ἀπαντᾶ ὁ Ἐσταυρωμένος στήν πρόκληση τῶν ἀσεβῶν, ἀπαντᾶ ἐν τούτοις στήν παράκληση τῶν εὐσεβῶν. Στό «Σήμερον κρεμᾶται ἐπί ξύλου», πού ψάλλεται τή Μ. Παρασκευή, τελειώνουμε μέ τήν ἱκεσία: «Δεῖξον ἡμῖν καί τήν ἔνδοξόν Σου Ἀνάστασιν».

   Ἐμεῖς, Κύριε, δέν θέλουμε νά κατεβεῖς πρόωρα ἀπ᾿ τό Σταυρό. Κάτι τέτοιο θἆταν σάν νά ζητούσαμε νά βγεῖ πρόωρα ἀπ᾿ τό χειρουργεῖο ὁ γιατρός, πού τελεῖ λεπτή ἐγχείρηση.

   Ἐμεῖς, Κύριε, οὔτε μ᾿ αὐτούς πού ἀπό ἐσχάτη κακία Σέ ἀνέβασαν στό Σταυρό συμφωνοῦμε, οὔτε θέλουμε νά σταματήσει τό ἔργο, πού ἀπό ὑψίστη ἀγάπη ἐπιτελεῖς στό Σταυρό. Εἶναι ἡ λεπτότερη ἐπέμβαση τῆς ἀγάπης Σου γιά τή λύτρωση τῶν ἁμαρτωλῶν ὑπάρξεών μας.

   Σέ παρακαλοῦμε ὅμως: Ὅπως μᾶς ἔδειξες τό Σταυρό Σου, ἔτσι νά μᾶς δείξεις καί τήν Ἀνάστασή Σου. «Δεῖξον ἡμῖν καί τήν ἔνδοξόν Σου Ἀνάστασιν».

   Γιατί; Δέν θά προλάβουμε νά δοῦμε τήν Ἀνάσταση;

   • Ὑπάρχουν καί ἄνθρωποι, πού δέν προλαβαίνουν νά δοῦν τήν Ἀνάσταση. Τρέχουν τή Μεγάλη Πέμπτη, τή Μεγάλη Παρασκευή, τό Μεγάλο Σάββατο, πηγαίνουν πρός τήν ἐπαρχία, γιά «νά κάνουν ἀνάσταση». Ἀλλά δέν προλαβαίνουν. Τούς προλαβαίνει ὁ θάνατος. Σκοτώνονται στούς δρόμους σέ τροχαῖα.

   Δεῖξε καί γι᾿ αὐτούς τήν Ἀνάσταση! Νά φτάσουν σῶοι καί ἀβλαβεῖς, ἀλλά πρό παντός νά ἐπιστρέψουν ἀληθινά ἀναστημένοι.

   • Ὑπάρχουν κι ἄλλοι, πού δέν προλαβαίνουν νά δοῦν τήν Ἀνάσταση, διότι δέν θέλουν νά δοῦν τήν Ἀνάσταση. Πηγαίνουν στήν Ἐκκλησία λίγο πρίν ἀπό τό «Χριστός Ἀνέστη» καί μόλις πρωτοεμφανισθεῖ ἡ Ἀνάσταση, μόλις κτυπήσουν οἱ καμπάνες της, φεύγουν, σάν νά φοβοῦνται τήν Ἀνάσταση! Φεύγουν κυνηγημένοι ἀπ᾿ τήν ἀσέβεια. Χάνουν τήν Ἀνάσταση, τό Ἀναστάσιμο μυστηριακό τραπέζι, γιά τή… μαγειρίτσα!

   Δεῖξε καί σ᾿ αὐτούς, Κύριε, τήν Ἀνάσταση! Φώτισέ τους νά θαυμάσουν καί νά ζήσουν τήν Ἀνάσταση.

   • Θά προλάβουμε νά δοῦμε τήν Ἀνάσταση; Ὁ Ἰούδας δέν πρόλαβε νά τήν δεῖ. Πῆρε τά μάτια του ἀπ᾿ τήν ἐλπίδα τῆς Ἀναστάσεως, πού εἶναι ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ. Ἔσυρε μελαγχολικά τά βήματά του στό σχοινί τῆς ἀπελπισίας, στήν κρεμάλα τοῦ θανάτου. «Καί ἀπελθών ἀπήγξατο» (Ματθ. κζ΄ 5).

   • Θά προλάβουμε νά δοῦμε τήν Ἀνάσταση; Τήν ἀνάσταση τῶν δικῶν μας ἀνθρώπων; Νά δοῦμε τούς ἀσθενεῖς νά σηκώνωνται ἀπ᾿ τό κρεββάτι, τούς πλανεμένους νά ἐπιστρέφουν στήν ἀλήθεια, τά παιδιά τῶν ναρκωτικῶν ν᾿ ἀπεξαρτῶνται ἀπ᾿ τό φρικτό ἀγκάλιασμα τοῦ θανάτου; Θά προλάβουμε, Κύριε; Μήπως γιά πολλές περιπτώσεις εἶναι πλέον ἀργά; Μήπως ἤδη κτύπησε τό καμπανάκι τοῦ θανάτου;

   Δεῖξε, Κύριε, τήν Ἀνάστασή Σου γιά ὅλα αὐτά τά πλάσματά Σου!

   • Θά προλάβουμε νά δοῦμε τήν Ἀνάσταση, πού ὡς ἁμαρτωλοί ποθοῦμε, τή δική μας, δηλαδή, ἀνάσταση; Ν᾿ ἀποκαθηλωθοῦμε ἐπἰ τέλους ἀπ᾿ τά ἁμαρτήματά μας, ἀπ᾿ τά βρώμικα πάθη μας, καί νά μετανοήσουμε;

   • Θά προλάβουμε νά δοῦμε στόν τόπο μας τήν Ἀνάσταση, ν᾿ ἀνασταίνεται, δηλαδή, ἡ πατρίδα μας ἀπ᾿ τόν τάφο τῆς ὑπογεννητικότητας; Ν᾿ ἀναζωπυρώνεται στήν Ἐκκλησία μας ὁ σεβασμός στήν Ἀνάσταση;

 

Λουλούδια

   «Δεῖξον ἡμῖν τήν Ἀνάστασιν»!

   Στήν παράκληση ἀπαντᾶ ὁ Ἐσταυρωμένος:

   ― Ἤδη σᾶς ἔχω δείξει τόσες φορές μέχρι τώρα τήν Ἀνάσταση.

   Ὅταν τά λουλούδια ἀνθίζουν τώρα τήν ἄνοιξη, τήν ἀνάσταση σηματοδοτοῦν. Κάθε λουλούδι, ἄν τό ρωτήσετε, «ἀπό ποῦ ἔρχεσαι καί ποῦ πηγαίνεις;» θ᾿ ἀπαντήσει: «Ἀπ᾿ τήν ταφή τοῦ χειμώνα προέρχομαι καί τήν ἀνάσταση  πάω νά φέρω σ᾿ ἄλλα μέρη».

   ― Καί σήμερα, Μ. Παρασκευή, πάνω ἀπ᾿ τό Σταυρό μου, τήν Ἀνάσταση σᾶς δείχνω.

   • Ἀπό ἐδῶ πάνω τελῶ τό ἔργο, πού ὑποσχέθηκα. Εἶχα πεῖ: «Λύσατε τόν ναόν τοῦτον καί ἐν τρισίν ἡμέραις ἐγερῶ αὐτόν» (Ἰωάν. β΄ 19-21). Τότε πού τό εἶπα, μέ παρεξήγησαν. Νόμιζαν, ὅτι μιλοῦσα γιά τό λιθόκτιστο ναό τῶν Ἱεροσολύμων. Ἐγώ μιλοῦσα γιά τό θεόκτιστο ναό τοῦ Σώματός μου. Ἤδη αὐτό κάνω. Ἀνεβασμένος πάνω στό Σταυρό λειτουργῶ τήν ἀναπαλαίωση τοῦ ἀνθρώπου. Ἀναπλάθω τόν ἄνθρωπο, γιά νά ἐπανέλθει στό ἀρχαῖο του κάλλος.

   • Ἄν ἡ Ἀνάσταση εἶναι ἀνακαίνηση τῆς ἀνθρωπίνης ὑπάρξεως, πάνω στό Σταυρό ὁ Χριστός παρουσιάζει τό νέο ὑλικό οἰκοδομῆς, πού κάνει τόν ἄνθρωπο ἀκλόνητο. Καί τό ὑλικό αὐτό λέγεται Αἷμα Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ὁ ἄνθρωπος ἀνακαινώνεται, ἀνανεώνεται, ἀφθαρτοποιεῖται.

   «Δεῖξον ἡμῖν τήν Ἀνάστασιν»!

   ― Σᾶς δείχνω τίς ἀναστάσεις τόσων ἀνθρώπων ἰδίως σήμερα, Μεγάλη Παρασκευή.

   • Ἄν ἡ Ἀνάσταση εἶναι ἡ ἐνέργεια, πού ἀνασύρει πτώματα καί τά ζωοποιεῖ, τότε βλέπουμε τήν ἀνάσταση τοῦ ἑνός ἀπ᾿ τούς συσταυρωθέντες ληστές. Ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ βρίσκεται στή μέση δύο ἄλλων σταυρῶν· στήθηκε μεταξύ δύο ληστῶν. «Καί σύν αὐτῷ σταυροῦσι δύο ληστάς, ἕνα ἐκ δεξιῶν καί ἕνα ἐξ εὐωνύμων» (Μάρκ. ιε΄ 27).

   Κάποτε εἶχε λεχθεῖ προφητικά ἀπ᾿ τόν πρεσβύτη Συμεών γιά τό Χριστό: «Οὗτος κεῖται εἰς πτῶσιν καί ἀνάστασιν πολλῶν» (Λουκ. β΄ 34). Καί τώρα βλέπουμε τό Σταυρό Του ἀνάμεσα στά δύο ἀντίθετα, σέ μία πτώση καί σέ μία ἀνάσταση.

   Ὁ ἕνας ληστής, ὁ ἐξ ἀριστερῶν, παραμένει ἀμετανόητος στήν πτώση του. Μέχρι νά βγεῖ ἡ ψυχή του βλαστημάει τό Χριστό. Δέν βλέπει τόν πόνο του. Μέσα στήν ὀδύνη του ζεῖ καί τήν ἡδονή τῆς ἀσεβείας του. Ἡδονίζεται νά βλαστημάει τό Χριστό.

   Ὁ ἄλλος ληστής, ὁ ἐκ δεξιῶν, ὁ μετανοημένος, ἀπ᾿ τήν πτώση βρέθηκε στήν Ἀνάσταση. Μέ τή θεολογία τῆς μετανοίας ἀναφωνεῖ: «Μνήσθητί μου, Κύριε, ὅταν ἔλθῃς ἐν τῇ βασιλείᾳ σου» (Λουκ. κγ΄ 42).

   • Ἄν ἡ Ἀνάσταση εἶναι ἀνάσυρση, ἀνύψωση, τότε ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ εἶναι ὁ γερανός τῆς Ἀναστάσεως. Εἶναι τό ἀνυψωτικό μηχάνημα, πού εἶχε ὑποσχεθεῖ, ὅταν ἔλεγε: «Ἐάν ὑψωθῶ ἐκ τῆς γῆς, πάντας ἑλκύσω πρός ἐμαυτόν» (Ἰωάν. ιβ΄ 32).

   Ὁ πρῶτος, πού ὁ Χριστός ἀνέλκυσε μέ τή δύναμη τῆς ἀναστάσιμης ἀγάπης Του, μέ τό μοχλό τοῦ Σταυροῦ, εἶναι ὁ ληστής. Τοῦ χάρισε τήν ἄφεση ὅλων τῶν ἐγκλημάτων του. Καί μόνο;

   • Ἄν ἡ Ἀνάσταση εἶναι τό ξεκλείδωμα τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν, τό ἄνοιγμα τῆς πύλης τοῦ παραδείσου, τότε τό πρῶτο εἰσιτήριο τῆς Ἀναστάσεως δόθηκε τή Μεγάλη Παρασκευή. Τό χάρισε ὁ Ἐσταυρωμένος Ἰησοῦς στό ληστή: «Ἀμήν λέγω σοι, σήμερον μετ᾿ ἐμοῦ ἔσῃ ἐν τῷ παραδείσῳ» (Λουκ. κγ΄ 43). Ὁ Σταυρός εἶναι τό ἐκδοτήριο εἰσιτηρίων γιά τήν Ἀνάσταση καί τόν Παράδεισο.

 

Λαός - λύσις - λύτρα

   «Δεῖξον ἡμῖν τήν Ἀνάστασιν»!

   ― Καί ἄλλη ἀνάσταση θά σᾶς δείξω σήμερα. Εἶναι ἡ καθολική ἀνάσταση.

   • Ἄν ἡ Ἀνάσταση εἶναι ἡ σωτηρία γιά ὅλους, τότε δέν πρόκειται γιά μεμονωμένο γεγονός, οὔτε ἀτομικό. Εἶναι καί προσωπικό καί κοινωνικό.

   Στό Σταυρό βλέπουμε τά τρία Λ. Δέν εἶναι οἱ τρεῖς λαμπάδες, πού ἀνάβουμε πάνω στό Σταυρό. Εἶναι τά τρία Λ, πού ἐνυπάρχουν στό Σταυρό: Λαός-λύσις-λύτρα.

   • Πάνω στό Σταυρό ἀνθίζει ὅλη ἡ φύση. Σώζεται ὅλος ὁ λαός. Καθιερώνεται καί σφραγίζεται μέ τό Αἷμα τό ὄνομα Ἰησοῦς, ποῦ σημαίνει Σωτήρας ὅλου τοῦ λαοῦ. Γι᾿ αὐτό ψάλλουμε: «Ὁ Σταυρός σου, Κύριε, ζωή καί ἀνάστασις ὑπάρχει τῷ λαῷ Σου» (τροπάριο μετά τό «Σήμερον κρεμᾶται…»).

   • Μέ τό Σταυρό τοῦ Χριστοῦ βρίσκει λύση τό ἄλυτο. Ὁ Γόρδιος δεσμός ἦταν τόσο μπλεγμένος, πού δέν λυνόταν μ᾿ ἄλλο τρόπο, παρά μόνο μέ τό ξίφος τοῦ Μεγ. Ἀλεξάνδρου. Ἔτσι ἄνοιξε ὁ δρόμος γιά τήν κατάκτηση τοῦ κόσμου.

   Ὁ Σταυρός εἶναι τό ξίφος τῆς παντοδύναμης ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ. Ἔκοψε τά δεσμά τῆς ἁμαρτίας καί τοῦ θανάτου. Ἔτσι ἄνοιξε ὁ δρόμος γιά τή λεωφόρο τῆς Ἀναστάσεως.

   • Πάνω στό Σταυρό προπλήρωσε ὁ Χριστός, ὁ Θεός τῆς ἀφράστου οἰκονομίας, τά λύτρα καί μᾶς ἐξαγόρασε ἀπ᾿ τό σκλαβοπάζαρο τῆς ἁμαρτίας καί τοῦ θανάτου. Γι᾿ αὐτό καί ψάλλουμε τόν ὑπέροχο ὕμνο ἀπό λόγους τοῦ ἀποστόλου Παύλου (Γαλ. γ΄ 13): «Ἐξηγόρασας ἡμᾶς ἐκ τῆς κατάρας τοῦ νόμου τῷ τιμίῳ σου αἵματι τῷ Σταυρῷ προσηλωθείς…» (ἀπολυτίκιο τῆς Μεγ. Παρασκευῆς).

 

Ἄφες…

   «Δεῖξον ἡμῖν τήν Ἀνάστασιν»!

   • Ἄν ἡ Ἀνάσταση εἶναι ἡ συγγνώμη, τότε μέ τό Σταυρό ξαναβρέθηκε ἡ χαμένη λέξη, τό «ἄφες» (Λουκ. κγ΄ 24). Προφέρει πάνω στό Σταυρό ὁ Χριστός τό «Ἄφες» γιά ὅλους τούς σταυρωτές Του, ἀλλ᾿ ἡ ἄφεση λειτουργεῖ σωστικά μόνο γιά ὅσους τήν θέλουν καί μέ ταπείνωση τήν ἀποδέχονται.

   Τό «Ἄφες αὐτοῖς» τοῦ Ἐσταυρωμένου εἶναι τό κόκκινο σχοινί τῆς σωτηρίας. Τό ρίχνει ὁ Χριστός ἀπό τό ὕψος τοῦ Σταυροῦ.

   Πάνω ἀπ᾿ τό Σταυρό τοῦ Ἰησοῦ αἰωρεῖται τό κόκκινο σχοινί τῆς Ἀναστάσεως, τό θαυμαστό μέσο τῆς σωτηρίας. Τό βλέπει ὁ ἕνας καί τό ἁρπάζει. Εἶναι ὁ ρωμαῖος ἑκατόνταρχος. Ἁρπάζει τήν εὐκαιρία. Ὁμολογεῖ: «Ἀληθῶς Θεοῦ Υἱός ἦν οὗτος» (Μάρκ. ιε΄ 39). Τό βλέπει ὅμως ἄλλος καί τό περιφρονεῖ.

   Ἐμεῖς τό βλέπουμε; Γιατί ἀναβάλλουμε; Πότε θ᾿ ἁρπάξουμε τήν εὐκαιρία; Πότε θά μετανοήσουμε, γιά ν᾿ ἀναστηθοῦμε;

   Στήν παράκληση: «Δεῖξον ἡμῖν καί τήν ἔνδοξόν Σου Ἀνάστασιν» ἀπάντησε καί θά ἀπαντᾶ ὁ Χριστός. Ἔδειξε ὄχι μόνο μία ἀνάσταση. Εἴδαμε δύσκολες ἀναστάσεις, πού τέλεσε ἀπ᾿ τό Σταυρό Του.

   Κάποτε εἶχε παραγγείλει (Ἐξόδ. ιζ΄6) ὁ Θεός στόν πιστό Του δοῦλο, τό Μωϋσῆ:

   ― Κτύπα τό βράχο καί θ᾿ ἀναπηδήσει νερό.

   Στό Σταυρό ὁ Κύριος ἀφήνει τό ρωμαῖο στρατιώτη νά χτυπήσει τήν πλευρά Του, νά τήν τρυπήσει μέ τή λόγχη του. Καί ἀναπήδησε «αἷμα καί ὕδωρ» (Ἰωάν. ιθ΄ 34), ζωή καί ἀνάσταση.

   Ἄς λουστοῦμε στήν Ἀνάσταση ἀπ᾿ τό ξύλο τοῦ Σταυροῦ. Καί ἄς Τόν εὐχαριστήσουμε ψάλλοντας: «Ἐσταυρώθης δι᾿ ἐμέ, ἵνα ἐμοί πηγάσῃς τήν ἄφεσιν» (μακαρισμός Μεγ. Παρασκευῆς).

 

*[Περιοδικὸ «Ἰωάννης ὁ Βαπτιστής», τεῦχ. 493, Ἀπρίλιος 2006, σ. 49-52.]