Νὰ ἀνεχθεῖς ἐδῶ τὶς θλίψεις γιὰ τὸν Χριστό…
Ἁγίου
Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου*
Δὲν
εἶναι κακὸ τὸ νὰ θλίβεται κάποιος, ἀλλὰ κακὸ εἶναι τὸ νὰ ἁμαρτάνει. Αὐτὸ εἶναι
ἡ φοβερὴ θλίψη, καὶ ἂν ἀκόμη ζοῦμε μὲ καλοπέραση· δὲν ἀναφέρομαι στὸ μέλλον,
ἀλλὰ καὶ στὸ παρόν.
Πῶς, λοιπόν, νομίζεις ὅτι ἐλέγχεται ἡ συνείδησή μας; Ἀπὸ ποιό βάσανο δὲν εἶναι χειρότερη; Θὰ ἤθελα νὰ ρωτήσω μὲ πολλὴ προσοχή, ἐκείνους ποὺ ζοῦν μέσα στὰ κακά, ἐὰν δὲν ἔχουν σκεφθεῖ ποτὲ τὰ ἁμαρτήματά τους, ἐὰν δὲν τρέμουν, ἐὰν δὲν φοβοῦνται, ἐὰν δὲν πονοῦν, ἐὰν δὲν μακαρίζουν ἐκείνους ποὺ ζοῦν μὲ νηστεία, ἐκείνους ποὺ ζοῦν στὰ ὄρη, ἐκείνους ποὺ ζοῦν εὐσεβῆ ζωή.
Θέλεις νὰ βρεῖς ἄνεση στὴν ἄλλη ζωή; Τότε νὰ
ἀνεχθεῖς ἐδῶ τὶς θλίψεις γιὰ τὸν Χριστό· τίποτε δὲν εἶναι ὅμοιο μὲ αὐτὴ τὴν
ἄνεση. Χαίρονταν οἱ Ἀπόστολοι, ὅταν μαστιγώνονταν. Αὐτὸ καὶ ὁ Παῦλος συμβουλεύει,
λέγοντας, «χαίρετε ἐν Κυρίῳ». Καὶ πῶς εἶναι δυνατόν, λέγει, νὰ χαίρεται
κανένας, ὅπου ὑπάρχουν φυλακίσεις, ὅπου βάσανα, ὅπου δικαστήρια; Πρὸ πάντων ἐδῶ
εἶναι δυνατὸν νὰ χαίρεται κανένας.
Καὶ ἄκουσε πῶς εἶναι δυνατὸ νὰ χαίρεται
κανένας, ὅπου ὑπάρχουν ὅλα αὐτά: Ἐκεῖνος ποὺ δὲν ἐνοχλεῖται ἀπὸ τὴν συνείδησή
του, θὰ αἰσθάνεται μεγάλη εὐχαρίστηση ὥστε, ὅσο ὁμιλεῖς γιὰ τὴν θλίψη, τόσο
ἀναφέρεις τὴν ἡδονή. Διότι, πές μου, ὁ στρατιώτης ποὺ ἔλαβε ἀμέτρητα τραύματα
καὶ ἐπιστρέφει, ἄραγε δὲν θὰ ἐπιστρέψει μὲ πολλὴν εὐχαρίστηση (ἔχοντας ἀπόδειξη
τῆς τόλμης του τὰ τραύματά του), μὲ λαμπρότητα καὶ μὲ ὑπόληψη; Καὶ ἐσύ, ἂν
μπορέσεις νὰ ἀναφωνήσεις ἐκεῖνο ποὺ εἶπε ὁ Παῦλος, ὅτι «Ἐγὼ βαστάζω στὸ σῶμα μου τὰ σημάδια τῶν πληγῶν τοῦ Ἰησοῦ», θὰ
μπορέσεις νὰ γίνεις μεγάλος καὶ λαμπρὸς καὶ μὲ ὑπόληψη.
Ἀλλὰ δὲν ὑπάρχει διωγμός; Τοποθετήσου ἀπέναντι
στὴν δόξα· καὶ ἂν κάποιος πεῖ κάτι
ἀντίθετο, μὴ φοβηθεῖς νὰ
κατηγορηθεῖς γιὰ τὸν Χριστό· στάσου ἀπέναντι τῆς τυραννίας τῆς ὑπεροψίας, στάσου ἀπέναντι τῆς μάχης
τοῦ θυμοῦ· στάσου ἀπέναντι στὴν
βασανιστικὴ ἐπιθυμία. Καὶ αὐτὰ εἶναι
στίγματα καὶ αὐτὰ βάσανα εἶναι· διότι πές μου, ποιό εἶναι τὸ χειρότερο ἀπὸ τὰ
βάσανα; ἆραγε δὲν εἶναι, ὅταν ἡ ψυχὴ ὑποφέρει, καὶ καίεται; Διότι ἐκεῖ μὲν τὸ
σῶμα ὑποφέρει, ἐδῶ δὲ τὸ πᾶν τὸ ὑποφέρει
ἡ ψυχή. Αὐτὴ ἔχει ὀδύνη, ὅταν ὀργίζεται, ὅταν φθονεῖ, ὅταν κάμνει κάτι
παρόμοιο, μᾶλλον δὲ ὅταν πάσχει. Διότι αὐτὸ δὲν εἶναι πράξη, ἀλλὰ πάθος, τὸ νὰ
ὀργίζεται κανένας, τὸ νὰ ἔχει φθόνο· γι᾿ αὐτὸ καὶ καλοῦνται πάθη τῆς ψυχῆς καὶ τραύματα καὶ πληγές.
Πράγματι εἶναι πάθος καὶ χειρότερο ἀπὸ πάθος.
* Εἰς τὰς Πράξεις, ὁμιλία ιε΄, ΕΠΕ τ. 15.