Ἡ ἀληθινή συγχώρηση… (Α΄)
(Ὁ Ἁγιος Νικηφόρος καί ὁ Σαπρίκιος)
Ἀπὸ τὶς
Διδαχὲς τοῦ Ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ*
Καί
πρῶτον, πρέπει, ἀδελφοί μου, νά προσέχετε εἰς ὅλα τά νοήματα τοῦ ἁγίου
Εὐαγγελίου, διότι εἶναι ὅλα διαμάντια, θησαυρός, χαρά, εὐφροσύνη, ζωή αἰώνιος,
καί περισσότερον ἐδῶ εἰς τά Ἄχραντα Μυστήρια. Καί πρῶτον νά στοχασθῶμεν τί
ἔκαμεν ὁ Χριστός μας. Δέν ἐφύλαξε μῖσος καί ἔχθραν νά μή μεταλάβῃ τόν Ἰούδαν
τόν ἐχθρόν του, ἀλλ᾿ ὅπως ἐμετάλαβε καί τούς ἕνδεκα μαθητάς, τούς φίλους του
τούς καλούς, ἔτσι καί τόν Ἰούδαν, τόν ἐχθρόν του.
Ἦτο ἕνας ἄνθρωπος ὀνομαζόμενος
Σαπρίκιος, ὁ ὁποῖος ἐνήστευε πάντοτε, προσηύχετο, ὑπάνδρευε πτωχάς γυναῖκας,
ἔκτιζεν Ναούς καί μοναστήρια, ποτέ του δέν ἔκλεψε, ἀλλ᾿ ἀγαποῦσε τό δίκαιον.
Ἦτο καί ἕνας ἄλλος ὀνομαζόμενος Νικηφόρος, ὁ ὁποῖος ποτέ του καλόν δέν ἔκαμε,
μάλιστα ἔκλεπτεν, ἀδικοῦσε τόν κόσμον, ἐπόρνευεν, ὅλα τά κακά τά εἶχε κάμει.
Ἤθελε δέ νά φονεύσῃ καί τόν ἀδελφόν του Σαπρίκιον. Μίαν ἡμέραν στέλλει ὁ
βασιλεύς καί παίρνει τόν Σαπρίκιον καί τοῦ λέγει: “Νά ἀρνηθῇς τόν Χριστόν καί
νά προσκυνήσῃς τά εἴδωλα’’. Λέγει ὁ Σαπρίκιος: “Τόν Χριστόν μου δέν τόν
ἀρνοῦμαι ποτέ’’. Τόν ἐβασάνισεν ὁ βασιλεύς δυνατά καί ὡσάν εἶδε πώς δέν εἶναι
τρόπος νά νικήσῃ τήν γνώμην του, ἀπεφάσισε νά τόν θανατώσῃ. Παίρνοντάς τον
λοιπόν ὁ δήμιος νά τόν ὑπάγῃ εἰς τόν τόπον τῆς καταδίκης, τό ἔμαθεν ὁ Νικηφόρος
καί πηγαίνει εἰς τόν δρόμον καί λέγει τοῦ Σαπρικίου: “Ἀδελφέ, σοῦ ἔπταισα· καί
ἔμαθα ὅτι θά σέ θανατώσουν. Διά τοῦτο σέ παρακαλῶ, ἀδελφέ, νά μέ συγχωρήσῃς·
σοῦ ἔσφαλα’’. Πάλιν κύπτει ὁ Νικηφόρος, τόν παρακαλεῖ, τοῦ φιλεῖ τά πόδια.
“Ἀδελφέ, λέγει, συγχώρησόν με διά τόν Θεόν’’. Ἀλλ᾿ ὁ ἀδελφός του δέν τόν
συγχωρεῖ. Ἔφθασαν καί εἰς τόν τόπον τῆς καταδίκης. Τόν παρεκάλει ὁ Νικηφόρος
μετά δακρύων, καί δέν τόν ἐσυγχώρησε. Τοῦ λέγει πάλιν ὁ Νικηφόρος: “Ἰδού,
ἀδελφέ, τώρα θά σοῦ κόψουν τήν κεφαλήν· διατί δέν μέ συγχωρεῖς; Θά κολασθῇς’’.
Τοῦ λέγει ὁ Σαπρίκιος: “Δέν σέ συγχωρῶ ποτέ’’! Καί καθώς ἐσήκωσεν ὁ τζελάτης
(δήμιος) τό σπαθί νά τοῦ κόψῃ τό κεφάλι, βλέπων ὁ πανάγαθος Θεός τήν κακήν του
γνώμην, σηκώνει τήν Χάριν του, καί ἐρωτᾷ ὁ Σαπρίκιος τούς στρατιώτας: “Διατί
θέλετε νά μέ φονεύσετε;’’ Τοῦ λέγει ὁ τζελάτης: “Τρελός καί ἀνόητος εἶσαι καί
ἐρωτᾶς διατί θέλομεν νά σέ χαλάσωμεν; Καί δέν τό ἠξεύρεις, ἑπτά χρόνους ὁπού σέ
βασανίζομεν διά νά ἀρνηθῇς τόν Χριστόν καί τώρα ἐρωτᾷς νά τό μάθῃς; Τάχα δέν τό
ἠξεύρεις;’’ Τοῦ λέγει ὁ Σαπρίκιος: “Διά τοῦτο μέ βασανίζετε; Ἀρνοῦμαι τόν
Χριστόν καί προσκυνῶ τά εἴδωλα’’! Φεῦ, ἀλλοίμονον, ἀδελφοί μου, ἠρνήθη τόν
γλυκύτατόν μας Ἰησοῦν Χριστόν διά τόν ὁποῖον ὑπέμεινε τόσα βασανιστήρια ἑπτά
χρόνους! Καί εὐθύς λέγοντας τόν λόγον δέν τόν ἐφόνευσεν, ἀλλ᾿ ἠρνήθη τόν
Χριστόν καί ὑπῆγε μέ τόν διάβολον. Βλέπων ὁ Νικηφόρος τούς Ἀγγέλους ὁπού
ἔστεκαν μέ ἕνα στέφανον χρυσοῦν, λέγει εἰς τόν δήμιον: “Εἶμαι χριστιανός καί
πιστεύω εἰς τόν Χριστόν μου’’. Λέγει τοῦ Σαπρικίου: “Συγχώρησόν με, ἀδελφέ, καί
ὁ Θεός συγχωρήσοι σε’’. Καί ἀμέσως ἔκοψεν ὁ στρατιώτης τό κεφάλι τοῦ Νικηφόρου
καί παρέλαβον οἱ Ἄγγελοι τήν ψυχήν αὐτοῦ καί τήν ὑπῆγαν εἰς τόν παράδεισον.
Διά τοῦτο καί ἡμεῖς οἱ εὐσεβεῖς χριστιανοί
πρέπει νά ἀγαπῶμεν τούς ἐχθρούς μας καί νά τούς συγχωρῶμεν· νά
τούς τρέφωμεν, νά τούς ποτίζωμεν, νά παρακαλοῦμεν τόν Θεόν διά τήν ψυχήν των,
καί τότε νά λέγωμεν εἰς τόν Θεόν: Θεέ μου, σέ παρακαλῶ νά μέ συγχωρήσῃς
καθώς συγχωρῶ τούς ἐχθρούς μου. Εἰ δέ καί δέν συγχωρήσωμεν τούς ἐχθρούς
μας, καί τό αἷμά μας νά χύσωμεν διά τήν ἀγάπην τοῦ Χριστοῦ, εἰς τήν κόλασιν
πηγαίνομεν…
Διά τοῦτο, χριστιανοί μου, ἄν θέλετε
νά σᾶς συγχωρήσῃ ὁ Θεός ὅλα σας τά ἁμαρτήματα καί νά σᾶς γράψῃ διά τόν
παράδεισον, εἰπέτε καί ἡ εὐγενεία σας διά τούς ἐχθρούς σας τρεῖς φοράς: Ὁ Θεός
συγχωρήσοι καί ἐλεήσοι αὐτούς. Αὐτή, ἀδελφοί μου, ἡ συγχώρησις ἔχει δύο
ἰδιώματα, ἕνα νά φωτίζῃ καί ἕνα νά κατακαίῃ. Σᾶς εἶπα νά συγχωρῆτε τούς ἐχθρούς
σας διά ἰδικόν σας καλόν. Ἐσύ πάλιν ὁπού ἀδίκησες τούς ἀδελφούς σου καί ἤκουσες
ὁπού εἶπον νά σέ συγχωρήσουν, μή χαίρεσαι, ἀλλά μάλιστα νά κλαῖς, διότι αὐτή ἡ
συγχώρησίς σου ἔγινε φωτιά εἰς τό κεφάλι σου, ἀνίσως καί δέν ἐπιστρέψῃς τό
ἄδικον ὀπίσω. Νά κλαύσῃς καί νά παρακαλέσῃς νά σέ συγχωρήσῃ ὁ Θεός διά τάς
ἰδικάς σου ἁμαρτίας. Ὅλοι οἱ πνευματικοί, πατριάρχαι, ἀρχιερεῖς, ὅλος ὁ κόσμος
νά σέ συγχωρήσῃ ἀσυγχώρητος εἶσαι. Ἀμή ποῖος ἔχει τήν ἐξουσίαν νά σέ συγχωρήσῃ;
Ἐκεῖνος ὁπού τόν ἀδίκησες. Καί ἄν ἐξετάσωμεν καλά, πρέπει νά
δώσῃς εἰς τό ἕνα τέσσαρα, καθώς λέγει τό ἱερόν Εὐαγγέλιον, καί τότε νά λάβῃς
συγχώρησιν. Ἔτυχε καί δέν ἔχεις νά πληρώσῃς; Πήγαινε καί πώλησον τά πράγματά
σου, καί ὅσα πάρεις, δόσε τα ἐκείνου ὁπού ἀδίκησες. Μά δέν φθάνουν; Πήγαινε καί
σύ πωλήσου σκλάβος, καί ὅσα πάρεις δῶσε τα· καί καλύτερα νά εἶσαι σκλάβος ἐδῶ
πέντε, δέκα χρόνους, καί νά πηγαίνῃς εἰς τόν παράδεισον, παρά νά εἶσαι
ἐλεύθερος ἐδῶ καί αὔριον νά πηγαίνῃς εἰς τήν κόλασιν.
Ὅθεν, ἀδελφοί μου, ὅσοι ἀδικήσατε
χριστιανούς ἤ ἑβραίους ἤ τούρκους, νά δώσητε τό ἄδικο ὀπίσω, διότι εἶναι κατηραμένον
καί δέν βλέπετε καμμίαν προκοπήν. Ἐκεῖνα τά ἄδικα τά τρώγετε διά νά ζῆτε· καί
ἐκεῖνα σᾶς θανατώνουν, καί ὁ Θεός σᾶς βάνει εἰς τήν κόλασιν. Ὅποιος θέλει νά
δώσῃ τό ἄδικον ὀπίσω, ἄς σηκωθῇ νά μοῦ τό εἰπῇ νά βάλω ὅλους τούς χριστιανούς
νά τόν συγχωρήσωσιν. Ἕνα πρόβατον κλεμμένον νά βάλῃς εἰς ἑκατό ἰδικά σου, τά
μαγαρίζει ὅλα· διότι εἶναι ἀφωρισμένον καί κατηραμένον. Σᾶς παρακαλῶ,
χριστιανοί μου, νά εἰπῆτε καί δι᾿ ἐκείνους, ὁπού ἤθελον δώσει τά ἄδικα ὀπίσω,
τρεῖς φοράς: Ὁ Θεός συγχωρήσοι καί ἐλεήσοι αὐτούς…
*Ἐκ τῆς Δ΄
Διδαχῆς.